ارز دیجیتال چیست؟ | همه چیز در مورد ارزهای دیجیتال به زبان ساده

در چند سال اخیر شاهد نفوذ تکنولوژی و فناوری در طیف وسیعی از موضوعات بوده‌ایم. یکی از مواردی که اهمیت زیادی برای هر انسان در هر نقطه‌ای از این کره خاکی دارد، مباحث و موضوعات مالی است. دنیای مالی و اقتصاد چند سالی است درگیر یک موضوع مهم و یک نوع دارایی جدید است که بسیاری از سیستم‌های مالی بین‌المللی را زیر سوال برده است. این دارایی ارزشمند، ارز دیجیتال نام دارد. ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی، در مدت زمان کوتاهی توانست راه خود را به اعماق دنیای اقتصاد پیدا کند و سرمایه‌ قابل توجهی را به سمت خود هدایت کند. اما با این وجود هنوز هم ممکن است بسیاری از افراد با مفهوم ارز دیجیتال به خوبی آشنا نباشند. در این مطلب به بررسی مفهوم و کلیت ارز دیجیتال و همچنین بررسی انواع ارزهای دیجیتال خواهیم پرداخت.

ارز دیجیتال چیست؟

ارزهای دیجیتال یا کریپتو کارنسی (Cryptocurrency) نوعی دارایی دیجیتالی و ارزشمند هستند که توسط الگوریتم‌های اینترنتی رمزگذاری شده‌اند. این ارزها مانند پول‌های رایجی که هر روز از آن‌ها استفاده می‌کنیم، قابل لمس نیستند و باید در کیف پول‌های ارز دیجیتال که مخصوص این دارایی‌ها هستند، نگهداری شوند. اگر علاقه‌مند هستید که بدونید هدف از ایجاد ارزهای دیجیتال چه بوده مقاله هدف از ساخت ارزهای دیجیتال چیست؟ را مطالعه کنید.

وجه تمایز این ارزها به دلیل غیرمتمرکز بودن آنان است. این موضوع به این معنا است که هیچ دولت، فرد، بانک یا شخص خاصی مالک و ناظر این دارایی‌ها نیستند و افراد در سراسر دنیا می‌توانند بدون شناسایی شدن هویت خود در این بازار فعالیت کنند و به خرید، فروش و انتقال انواع ارزهای دیجیتال بپردازند.  همانطور که بسیاری از موارد امروزه به صورت دیجیتالی و در دنیای مجازی در اختیار عموم مردم هستند، ارز دیجیتال نقش پول واقعی در فضای مجازی و دنیای اینترنتی را ایفا می‌کند. پولی که تقریبا تمام دنیا بر ارزش آن واقف هستند و آن را به رسمیت می‌شناسند.

کریپتوکارنسی در زبان فارسی با واژه رمزارز (ارزهای رمزنگاری شده) تعریف و ترجمه می‌شوند. تمامی فرایندهای رمزنگاری و انتقال‌های انواع ارزها دیجیتال در شبکه‌ای به نام بلاک چین انجام می‌شوند. ماهیت بلاک چین مانند ارزهای دیجیتال کاملا غیر متمرکز است و هیچ قدرت واحدی در این شبکه وجود ندارد.

ارزهای دیجیتال چگونه کار می کنند؟

به بیان ساده، هر تراکنش در دنیای رمزارزها باید به تایید شبکه بلاک چین برسد. گره‌هایی از سراسر دنیا باید این تراکنش‌ها را تایید کنند و هیچ قدرت واحدی در شبکه وجود ندارد. تایید تراکنش‌ها در گرو حل معادلات ریاضی پیچیده‌ای است که در شبکه بلاک چین وجود دارد و وظیفه گره‌ها است تا آن را حل کنند. پس از انجام تمامی مراحل، عملیات خرید، فروش و یا انتقال ارز مورد نظر در شبکه انجام می‌شود. 

پشتوانه مالی رمزارزها چیست؟

در یک مقایسه ساده این دارایی‌ها با ارزهای فیات رایج (دلار، یورو، ریال)، به این نتیجه می‌رسیم که ارزهای دیجیتال پشتوانه‌ای ندارند! اما این موضوع کاملا اشتباه است. ارزهای فیات پشتوانه‌های فیزیکی مانند طلا و یا دارایی‌های دولت‌ها در اختیار دارند که میزان این پشتوانه‌ها برای هر ارز متفاوت است. 

اما در اصل، شاید مقایسه ارزهای فیات با ارزهای دیجیتال کار درستی نباشد، اما چرا؟

ارزهای رایج کشور در سیستم مالی متمرکزی در حال فعالیت هستند که همه چیزی تحت نظر ناظران این سیستم یعنی دولت‌ها و بانک‌ها هستند و تمامی تراکنش‌ها باید در چهارچوب‌های قانونی هر کشور و سیستم مالی آن باشد. پس نمی‌توان این دارایی‌های فیزیکی را با ارزهای دیجیتال مقایسه کرد.

 اما داستان ارزهای دیجیتال کاملا متفاوت است. این دارایی‌ها در چهارچوبی کاملا غیر متمرکز در حال فعالیت هستند. هیچ نیازی به احراز هویت افراد در این شبکه نیست، هیچ قدرت واحدی که تراکنش‌ها در گرو تایید آن باشند در این فضا وجود ندارد و البته این ارزهای دیجیتال هیچ پشتوانه فیزیکی مانند طلا یا زمین ندارند. پس ارزش این ارزها در چیست و آیا این ارزها ارزشمند هستند؟

ارزهای دیجیتال از سال 2008 که پا به عرصه تبادلات مالی و بین‌المللی گذاشتند، تا کنون به امروز موفق به ثبت ارزشی چندین تریلیون دلاری شده‌اند. پس از بازار فارکس که بزرگترین بازار مالی در دنیا است، هیچ بازاری تاکنون موفق به جذب این میزان سرمایه و کاربر در چنین مدت کوتاهی نشده است و باید توجه داشته باشید که موسسات بزرگی در این بازار سرمایه‌گذاری کردند و در حال فعالیت هستند. این موضوع نشان از آینده این بازار و ارزش آن است. 

رمزارزها چگونه بدون بانک‌ ها کار می‌ کنند؟

برخلاف سیستم‌های مالی سنتی که به بانک‌ها و موسسات واسطه نیاز دارند، رمزارزها روی یک فناوری به نام بلاکچین کار می‌کنند؛ یک دفتر کل توزیع‌شده که تمامی تراکنش‌ها را به‌صورت شفاف و تغییرناپذیر ثبت می‌کند. در این سیستم، کاربران به‌جای اعتماد به یک نهاد مرکزی، به کد و رمزنگاری اعتماد می‌کنند. همین ساختار غیرمتمرکز باعث می‌شود رمزارزها بدون دخالت بانک‌ها هم قابل انتقال، ذخیره و خرج کردن باشند. این یعنی شما خودتان بانک خودتان هستید؛ روی تمامی دارایی‌های خود بدون نیاز به پاسخ به هیچ مرجعی، کنترل دارید. 

مورد دومی که ارزهای دیجیتال را به دارایی ارزشمند تبدیل کرده است، شبکه بلاکچین است. بلاکچین وجه تمایز اصلی ارزهای دیجیتال است که آن را در مقابل ارزهای فیات ارزشمند می‌کند. نحوه کار بلاکچین و نحوه کارکرد غیر متمرکز آن می‌تواند در زمینه‌های دیگری به غیر از ارزهای دیجیتال کمک‌کننده و مفید باشد و این موضوع بسیار ارزشمند است. 

پس پشتوانه یک ارز صرفا دارایی‌های فیزیکی مانند طلا و دلار نیست و ارزهای دیجیتال دارایی‌هایی بسیار ارزشمند، کارآمد و دارای پشتوانه هستند.

ارز دیجیتال چیست و چگونه استخراج می شود؟

ارز دیجیتال (Cryptocurrency) نوعی دارایی دیجیتالی است که از فناوری رمزنگاری برای ایمن‌سازی تراکنش‌ها و کنترل تولید واحدهای جدید استفاده می‌کند. این ارزها به صورت غیرمتمرکز و مستقل از نهادهای مالی سنتی فعالیت می‌کنند و اغلب بر بستر فناوری بلاک‌ چین ایجاد شده‌اند. بیت‌ کوین، اتریوم، تتر و بسیاری دیگر از رمزارزها امروزه در معاملات دیجیتال، سرمایه‌گذاری و پرداخت‌های بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

یکی از روش‌های تولید برخی از ارزهای دیجیتال، فرایندی به نام استخراج (Mining) است. استخراج ارز دیجیتال به معنای تأیید و ثبت تراکنش‌ها در بلاک‌ چین توسط کاربران شبکه است که در ازای آن، پاداش دریافت می‌کنند. این عملیات مستلزم حل مسائل پیچیده ریاضی توسط دستگاه‌های محاسباتی قدرتمند است. فرآیند استخراج بیشتر در رمزارزهایی مانند بیت‌ کوین کاربرد دارد که از الگوریتم اجماع اثبات کار (Proof of Work) استفاده می‌کنند.

در مقابل، برخی دیگر از رمزارزها مانند اتریوم پس از مهاجرت به الگوریتم اثبات سهام (Proof of Stake)، به جای استخراج مبتنی بر سخت‌افزار، بر اساس نگهداری و اعتبارسنجی دارایی توسط کاربران فعالیت می‌کنند که مصرف انرژی بسیار کمتری دارد.

بهترین ارز دیجیتال کدام است؟

باید بدانید که فقط یک یا چند ارز دیجیتال وجود ندارد و تعداد بسیار زیادی از انواع ارزهای دیجیتال در این دنیای بی‌پایان وجود دارد. اما یک ارز به عنوان اولین ارز دیجیتال و پادشاه در این بازار شناخته می‌شود که تا کنون هیچ رقیبی حتی موفق به تهدید جایگاه‌ آن نشده است. این ارز بیت کوین نام دارد. 

این ارز و بلاک چین آن برای اولین بار در سال 2008 و توسط ساتوشی ناکاموتو به جهانیان عرضه شد. پس از آن، ایجاد ارزهای دیجیتال دیگر آغاز شد و تعداد ارزها در بازار افزایش یافت. البته انتخاب بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه‌گذاری، نیازمند بررسی‌ها و تحلیل‌های زیادی است. اما بیت کوین از زمان عرضه خود، پادشاه بلامنازع بازار ارزهای دیجیتال است و بیشترین ارزش بازار را میان تمام ارزهای دیگر در اختیار دارد. 

ارزهای دیجیتال چطور ساخته می‌ شوند؟

ارز دیجیتال از طریق فرایندی به نام ماینینگ یا استخراج تولید می‌شود. در شبکه‌هایی مانند بیت‌کوین، این فرآیند شامل حل مسائل پیچیده ریاضی توسط ماینرها (کامپیوترهای قدرتمند) است. در ازای تایید تراکنش‌ها و حفظ امنیت شبکه، به ماینرها ارز دیجیتال جدید پاداش داده می‌شود. البته همه ارزها از ماینینگ به‌وجود نمی‌آیند؛ برخی رمزارزها مثل ریپل (XRP) یا کاردانو (ADA) از قبل استخراج شده‌اند و به‌صورت متمرکز توسط تیم توسعه‌دهنده منتشر می‌شوند.

در کنار ماینینگ، روش دیگری به نام اثبات سهام (Proof of Stake) نیز برای ساخت و توزیع ارز دیجیتال استفاده می‌شود. در این مدل، افراد با نگه داشتن (هولد) مقدار مشخصی از یک رمزارز در کیف پول خود، در فرآیند اعتبارسنجی تراکنش‌ها مشارکت می‌کنند و پاداش می‌گیرند. این روش برخلاف ماینینگ، مصرف برق کمتری دارد و در ارزهایی مثل اتریوم 2.0، سولانا و کاردانو رایج است. به‌طور خلاصه، ساخت ارز دیجیتال بر پایه الگوریتم اجماع، برنامه‌نویسی بلاکچین و مدل اقتصادی پروژه انجام می‌شود.

فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال 

ورود به این بازار برای هر کسی امکان‌پذیر است و هیچ ممنوعیت و منعی برای ورود افراد مختلف به این حوزه وجود ندارد. افراد مختلف در سراسر این کره خاکی می‌توانند با ایجاد یک کیف پول ارز دیجیتال و یا ثبت نام در یک صرافی ارز دیجیتال، به این دنیای جذاب وارد شوند و به خرید و فروش و انتقال این دارایی‌ها بپردازند.

برای فعالیت در این بازار ارائه هیچ مدرک هویتی نیاز نیست و مهم نیست شما اهل کدام کشور یا منطقه هستید، ورود و فعالیت در این بازار برای شما هیچ منعی ندارد. شما می‌توانید اولین خرید خود را در صرافی بالینکس انجام دهید. فرایند تکمیل ثبت نام در این صرافی ارز دیجیتال کمتر از 5 دقیقه است و شما با اولین خرید ارز دیجیتال خود فقط چند دقیقه فاصله دارید!

مقایسه ارزهای دیجیتال با پول‌ های فیات 

در این بخش به بررسی دقیق‌تر تفاوت‌ها و شباهت‌‌های پول‌های فیات و ارزهای دیجیتال خواهیم پرداخت. 

شباهت‌های رمزارزها با پول فیات 

شاید اصلی‌ترین شباهت‌‌ این دو مورد با یکدیگر، ارزشمند بودن آن است. هر دو دارایی‌های ارزشمند هستند. یکی دیگر از شباهت‌های مهم در مقایسه این دو مورد، امکان ایجاد تورم است. تورم و افت ارزش، یکی از مشکلاتی است که ممکن است برای هر دارایی در طول زمان ایجاد شود. همانطور که پول‌های فیات ممکن است به دلایل مختلف دچار تورم شوند، ارزهای دیجیتال نیز در معرض این موضوع هستند. 

تفاوت‌های ارزها دیجیتال با پول‌ های فیات

بی‌تردید یکی از تفاوت‌های اصلی رمزارزها با پول‌های فیات، وجودیت فیزیکی آنان است. پول‌های فیات دارایی‌هایی قابل لمس هستند اما ماهیت ارزهای دیجیتال به صورت غیر قابل لمس و دیجیتالی است.

علاوه بر این ارزهای فیات زیر نظر قوانین نظارتی و انواع دولت‌ها هستند اما از طرفی دیگر ارزهای دیجیتال کاملا غیرمتمرکز تحت نظر بلاکچین فعالیت می‌‌کنند.

نوسانات قیمتی، یکی دیگر از تفاوت‌های مهم این دو مورد است. ارزهای فیات نوسان قیمتی ندارند؛ البته شاید هر ارز فیات تغییر در ارزش ذاتی زیادی را تجربه کند اما قیمت واحد آنان ثابت است. اما ارزهای دیجیتال دارای نوسانات قیمتی هستند و بسیاری از افراد می‌توانند از نوسانات این ارزهای سود ببرند. 

در این جدول به مقایسه ارزهای دیجیتال با پول‌های فیات پرداخته شده است.

هر آنچه قبل از ورود به دنیای کریپتو باید بدانید

• تفاوت بین کوین و توکن
• مفهوم و اهمیت کیف پول ارز دیجیتال (Wallet)
• آشنایی با بلاکچین و نحوه عملکرد آن
• انواع صرافی‌های ارز دیجیتال (متمرکز و غیرمتمرکز)
• مدیریت ریسک و اهمیت کنترل احساسات در بازار
• امنیت و مراقبت از دارایی‌ها (مثل کلید خصوصی)
• شناخت پروژه‌های معتبر و پرهیز از شت‌کوین‌ها

چگونه ارز دیجیتال را نقد کنیم؟

نقد کردن ارز دیجیتال یعنی تبدیل دارایی دیجیتال (مثل بیت کوین، اتریوم یا تتر) به ریال و برداشت آن به حساب بانکی. از آنجایی که صرافی‌های خارجی کاربران ایرانی را تحریم کرده‌اند؛ بهترین و امن‌ترین راه استفاده از صرافی معتبر داخلی است. صرافی داخلی بالینکس، این فرایند به‌سادگی و در امنیت کامل انجام می‌دهد.

وارد صرافی بالینکس شوید و با وارد کردن شماره موبایل خود ثبت‌نام را آغاز کنید. برای برداشت ریالی، باید احراز هویت پایه خود را تکمیل کنید.

ارز دیجیتال خود را از کیف پول شخصی به آدرس کیف پول اختصاصی‌تان در بالینکس منتقل کنید.

وارد بخش «بازارها» شوید و ارز مورد نظر (مثلاً بیت کوین) را انتخاب کنید، سپس گزینه فروش را بزنید و مقدار موردنظر را وارد کنید.

پس از فروش، موجودی ریالی شما افزایش می‌یابد. حال می‌توانید مبلغ موردنظر را به حساب بانکی خود برداشت کنید.

چطوری ارز دیجیتال بخرم؟

با گسترش روزافزون بازار رمزارزها، بسیاری از کاربران به دنبال روشی مطمئن، ساده و سریع برای خرید ارز دیجیتال هستند. یکی از چالش‌های اصلی برای کاربران ایرانی، محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها و عدم دسترسی ایمن به صرافی‌های بین‌المللی است. در این میان، استفاده از صرافی‌های داخلی معتبر، بهترین راهکار برای ورود امن و حرفه‌ای به بازار ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود. در این بخش، مراحل خرید ارز دیجیتال در صرافی بالینکس به‌صورت گام‌به‌گام شرح داده شده تا کاربران بتوانند با اطمینان کامل، خرید رمزارزی خود را انجام دهند.

برای ثبت‌ نام در سایت بالینکس، شماره موبایل خود را وارد کنید و کد تایید را دریافت کنید تا حساب کاربری شما ساخته شود.

احراز هویت، برای خرید ارز با رمزارز اختیاری و برای خرید با ریال الزامی است. اگر قصد خرید با ریال دارید، احراز هویت سطح پایه را تکمیل کنید. سپس از طریق درگاه بانکی، موجودی حساب خود را با کارت شتاب افزایش دهید.

ارز دیجیتال موردنظر خود (مثلاً بیت کوین یا تتر) را جست‌وجو کرده و روی «خرید و فروش» کلیک کنید. مقدار موردنیاز را وارد کنید. می‌توانید سفارش خود را با قیمت لحظه‌ای بازار یا به‌صورت محدود ثبت کنید. پس از خرید، ارز دیجیتال به کیف پول اختصاصی شما در بالینکس واریز می‌شود.

از کجا ارز دیجیتال بخریم؟

برای کاربران ایرانی، خرید ارز دیجیتال از یک صرافی داخلی که امنیت، رابط کاربری ساده و امکان معامله با ریال را فراهم کند، اهمیت بالایی دارد. صرافی بالینکس بهترین گزینه‌ها برای این کار است. چرا از بالینکس ارز دیجیتال بخریم:

• پشتیبانی از خرید مستقیم با ریال
• امنیت بالا و احراز هویت آسان
• کارمزدهای رقابتی و شفاف
• تنوع بالای ارزهای دیجیتال برای خرید
• پشتیبانی فارسی و محیط کاربری مناسب

ثبت‌ نام با شماره موبایل در سایت صرافی بالنیکس اولین مرحله است که پیش از این آن را توضیح دادیم. برای واریز و برداشت ریالی، باید احراز هویت سطح اول را انجام دهید. سپس حساب کاربری خود را با کارت بانکی شارژ کنید.

برای خرید ارز دیجیتال، ارز دیجیتال مورد نظر خود را از بخش بازارها انتخاب کنید. مقدار دلخواه خود را وارد کرده و سفارش خود را تایید کنید.

چرا ارزهای دیجیتال آینده پول در جهان هستند؟

ارزهای دیجیتال به‌سرعت در حال تبدیل شدن به شکل جدیدی از پول جهانی هستند، چون ویژگی‌هایی دارند که سیستم‌های مالی سنتی از آن‌ها بی‌بهره‌اند. سرعت بالای انتقال، حذف واسطه‌ها، امنیت بالا، شفافیت، و دسترسی جهانی تنها بخشی از مزایای آن‌هاست. وقتی با یک گوشی هوشمند می‌توان از هر نقطه‌ای در جهان، بدون نیاز به بانک یا کارت اعتباری، تراکنش انجام داد، چرا باید به سیستم‌های قدیمی وابسته ماند؟ بسیاری از تحلیلگران معتقدند که ارزهای دیجیتال، آینده پول را بازنویسی خواهند کرد؛ آینده‌ای که در آن، کنترل بیشتر در دستان مردم است.

سخن پایانی

خرید و فروش ارزهای دیجیتال و فعالیت در این دنیای پیچیده، نیازمند فهم عمیق مطالب پایه‌ای و اولیه در این مورد است. درک ماهیت ارزهای دیجیتال و فهمی درست از تفاوت‌های آن با ارزهای فیات، یکی از مواردی است که جزو نیازهای اصلی همه افراد فعال در این بازار است. 

در این مقاله به توضیح دقیق موضوع ارز دیجیتال چیست پرداختیم تا مسیر شما برای ورود به این بازار هموار شود. البته باید به این موضوع توجه داشته باشید که فعالیت در این بازار با ریسک‌ همراه است و قبل از ورود به این بازار باید تمامی موارد مربوط به آن را به خوبی فرا بگیرید.