استیکینگ چیست؟ | 0 تا 100 استیک کردن ارز دیجیتال

 با گسترش روزافزون فناوری بلاک‌ چین و افزایش محبوبیت ارزهای دیجیتال، روش‌های متنوعی برای کسب درآمد غیرفعال از دارایی‌های دیجیتال به وجود آمده‌اند. یکی از این روش‌ها که توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران و کاربران حوزه رمزارزها را به خود جلب کرده، استیکینگ (Staking) است. استیکینگ نه‌تنها فرصتی برای دریافت سود دوره‌ای از رمزارزها فراهم می‌کند، بلکه نقش مهمی در تأمین امنیت و پایداری شبکه‌های مبتنی بر الگوریتم اثبات سهام (PoS) دارد. در این مقاله، به‌صورت جامع تلاش می‌کنیم به سوال «استیکینگ چیست؟» جواب دهیم و انواع مختلف آن، مزایا و معایب و همچنین روش‌های استیکینگ خواهیم پرداخت.

استیکینگ چیست؟

در ساده‌ترین توضیح، به فرایندی که افراد ارزهای دیجیتال خود را برای مدت زمانی معین در یک پلتفرم قفل می‌کنند و به ازای آن سود دریافت می‌کنند، استیکینگ می‌گویند. در واقع استیکینگ، یکی از روش‌های تایید تراکنش‌ها در الگوریتم اثبات سهام است که سرمایه‌های قفل شده به بلاکچین‌ مورد نظر برای تامین امنیت، تایید تراکنش‌ها، افزایش سرعت داخل شبکه و… کمک می‌کنند. میزان سود و مدت زمانی که سرمایه باید در پلتفرم و یا کیف پول مورد نظر قفل باشد، به نوع قرارداد و رمزارزی که استیک شده، بستگی دارد. 

معنی استیکینگ چیست؟

استیکینگ به فرآیند قفل کردن ارزهای دیجیتال در یک شبکه بلاک‌ چین برای کمک به تأمین امنیت شبکه و اعتبارسنجی تراکنش‌ها اشاره دارد. در ازای این کار، کاربران پاداش دریافت می‌کنند. این روش معمولاً در شبکه‌هایی که از الگوریتم‌های اجماع Proof of Stake (PoS) یا Delegated Proof of Stake (DPoS) استفاده می‌کنند، به کار می‌رود. استیکینگ یکی از روش‌های اصلی برای ایجاد امنیت و تایید تراکنش‌ها در شبکه‌های غیرمتمرکز است.

تاریخچه استیکینگ

مفهوم اثبات سهام (Proof of Stake) برای نخستین بار در سال 2012 توسط دو توسعه‌دهنده به نام‌های سانی کینگ (Sunny King) و اسکات نادال (Scott Nadal) مطرح شد. هدف آن‌ها ارائه روشی جایگزین برای مکانیزم پرمصرف اثبات کار (Proof of Work) بیت‌ کوین بود تا مصرف بالای انرژی در فرآیند استخراج کاهش یابد. هرچند این ایده در آن زمان مورد پذیرش جامعه بیت‌ کوین قرار نگرفت، اما کینگ دست از کار نکشید.

 او در سال 2013 پروژه پیرکوین (Peercoin) را راه‌اندازی کرد که به عنوان نخستین ارز دیجیتال با استفاده عملی از مکانیزم استیکینگ شناخته می‌شود. این رویداد نقطه شروعی برای گسترش استفاده از اثبات سهام در فناوری بلاکچین بود و راه را برای پروژه‌های بعدی با الگوریتم‌های کم‌مصرف‌تر و مقیاس‌ پذیرتر هموار کرد.

پاداش استیکینگ چیست؟

پاداش استیکینگ به سودی اطلاق می‌شود که به کاربران در ازای استیک کردن ارزهای دیجیتال خود در شبکه‌های مختلف پرداخت می‌شود. این پاداش‌ها معمولاً به‌صورت توکن‌های اضافی به کاربران داده می‌شود و میزان آن بستگی به تعداد توکن‌های استیک‌شده و مدت زمان استیکینگ دارد. کاربران می‌توانند این پاداش‌ها را برداشت کنند یا دوباره در استیکینگ قرار دهند تا از سود مرکب بهره‌مند شوند.

استیکینگ کدام ارزها امکان پذیر است؟ 

استیکینگ روشی است که الگوریتم اثبات سهام از آن استفاده می‌کند و قطعا می‌‌دانید که مکانیسم اجماع همه ارزها، به صورت اثبات سهام نیست. در ابتدای تولد بیت کوین و اولین ارزهای دیجیتال، الگوریتم اثبات سهام تقریبا روشی ناشناخته بود و بیشتر رمزارزهای اولیه، به صورت گواه اثبات کار تراکنش‌های خود را تایید می‌کردند.

در روش گواه اثبات کار، فعالیت در شبکه به عنوان تایید کننده تراکنش‌ها، نیازمند خرید دستگاه‌های پر قدرت سخت افزاری که توان محاسباتی بالایی دارند، است. این دستگاه‌ها به دلیل مصرف برق بالایی که دارند، در طولانی مدت برای محیط زیست آثار مخرب زیادی دارند و بسیار گران‌قیمت هستند. به همین دلیل خیلی زود توسعه‌دهندگان این حوزه، به دنبال جایگزینی برای این روش رفتند و الگوریتم اثبات سهام را ابداع کردند.

در الگوریتم اثبات سهام، هیچ نیازی به خرید تجهیزات گران و پرمصرف برای فعالیت در یک بلاکچین به عنوان تایید کننده، نیست. با استفاده از استیکینگ، هر فرد با هر میزان سرمایه می‌تواند به عنوان تایید کننده تراکنش‌ها در شبکه فعالیت کند و بدون نیاز به داشتن دانش معامله در بازارهای مالی، سود کسب کند. 

در نتیجه، امکان استیک ارزهایی که شبکه بلاکچین آنان به صورت اثبات سهام فعالیت می‌‌کند، وجود دارد. پرطرفدارترین ارزها برای استیکینگ عبارتند از:

• اتریوم (Ethereum – ETH)
• کاردانو (Cardano – ADA)
• سولانا (Solana – SOL)
• تزوس (Tezos – XTZ)
• پولکادات (Polkadot – DOT)
• اوالانچ (Avalanche – AVAX)
• تون‌ کوین (Toncoin – TON)
• کازماس (Cosmos – ATOM)
• پالیگان (Polygon – MATIC)
• الگوراند (Algorand – ALGO)
• نیر پروتکل (Near Protocol – NEAR)
• آپتوس (Aptos – APT)
• بایننس کوین (Binance Coin – BNB)

 

ارز دیجیتال	الگوریتم اجماع	حداقل مقدار برای استیک	روش‌های استیکینگ جایگزین
اتریوم  (Ethereum – ETH)	Proof of Stake	32 ETH	استخر استیکینگ
کاردانو  (Cardano – ADA)	Proof of Stake	بدون حداقل اجباری	واگذاری به استخر
سولانا  (Solana – SOL)	Proof of Stake	بدون حداقل اجباری	نمایندگی به ولیدیتور
تزوس  (Tezos – XTZ)	Liquid Proof of Stake	بدون حداقل اجباری	نمایندگی به Baker
پولکادات  (Polkadot – DOT)	Nominated Proof of Stake	حداقل پیشنهادی توسط شبکه	نومینیشن
اوالانچ  (Avalanche – AVAX)	Proof of Stake	2,000 AVAX	واگذاری به ولیدیتور
تون‌کوین  (Toncoin – TON)	Proof of Stake	متغیر	استخرهای TON
کاسموس  (Cosmos – ATOM)	Proof of Stake	بدون حداقل اجباری	نمایندگی
پالیگان  (Polygon – MATIC)	Modified Proof of Stake	بدون حداقل اجباری	استخرهای استیک
الگوراند  (Algorand – ALGO)	Pure Proof of Stake	بدون حداقل اجباری	کیف‌پول‌های پشتیبان
نیر پروتکل  (Near Protocol – NEAR)	Proof of Stake	بدون حداقل اجباری	واگذاری به اعتبارسنج
اپتوس  (Aptos – APT)	Proof of Stake	بدون حداقل اجباری	نمایندگی به ولیدیتور
بایننس کوین (Binance Coin – BNB)	ترکیبی PoS + PoA	بدون حداقل اجباری	استخر BNB Chain

بهترین روش استیکینگ چیست؟

استیکینگ ارزهای دیجیتال فقط با استفاده از یک روش انجام نمی‌شود؛ 3 روش اصلی برای استیک رمزارزها وجود دارد که افراد باید با توجه به نیاز خود، یکی از این روش‌ها را برای استیکینگ انتخاب کنند. 

• استیکینگ قفل شده | Locked Staking؛
• استیکینگ سرد | Cold Staking؛
• استیکینگ منعطف | Flexible Staking.

استیکینگ قفل شده | Locked Staking

در این روش، سرمایه شما در پلتفرم و یا کیف پول مورد نظر به صورت کامل قفل می‌شود و تا زمانی که مدت زمان قرارداد تمام نشده باشد، امکان برداشت اصل دارایی وجود ندارد. استیکینگ به روش قفل شده معمولا برای افرادی مناسب است که به سرمایه‌گذاری بلند مدت علاقه دارند و نیازی به سرمایه خود ندارند. سود این روش، معمولا از باقی روش‌ها بیشتر است زیرا سرمایه مورد نظر به طور کامل قفل می‌شود.

استیکینگ سرد | Cold Staking

استیکینگ سرد یکی از راه‌هایی است که برای سرمایه‌های با حجم بالا و یا افرادی که به امنیت بسیار زیاد علاقه دارند، مناسب است. استیکینگ سرد با استفاده از کیف پول‌های سرد و آفلاین امکان‌پذیر است. تا زمانی که سرمایه مورد نظر در کیف پول باشد، سود به آن تعلق خواهد گرفت و به محض برداشت، قرارداد از بین رفته و سود سرمایه‌گذار، پرداخت می‌شود. 

استیکینگ منعطف | Flexible Staking

این روش استیکینگ، در بیشتر صرافی‌های بین‌المللی ارز دیجیتال و کیف پول‌های مشهور دیده می‌شود و به دلیل امکانات زیادی که در اختیار کاربران می‌گذارد، طرفداران زیادی دارد. همانطور که از نام این روش مشخص است، انعطاف‌پذیری زیادی در قراردادهای این روش استیکینگ به کاربران ارائه می‌شود و افراد می‌توانند بازه زمانی مورد نظر خود را انتخاب کنند و در هر زمانی، سرمایه خود را برداشت کنند.

استخرهای استیکینگ چیست؟ 

در بیشتر بلاک چین‌هایی که با روش اثبات سهام (POS) فعالیت می‌‌کنند، افرادی که سرمایه بیشتری برای استیکینگ در نظر گرفته‌اند، شانس بیشتری برای انتخاب به عنوان تایید کننده در شبکه مورد نظر دارند؛ اما افرادی که میزان سرمایه کمتری در اختیار دارند، با استفاده از استخر استیکینگ می‌توانند شانس خود برای انتخاب به عنوان یک تایید کننده یا ولیدیتور را افزایش دهند. اما استخر استیکینگ چیست؟

استخر استیکینگ فضایی ابری و اینترنتی است که برای افرادی که با سرمایه کم به فعالیت به عنوان یک تایید کننده علاقه دارند، مناسب است. در این روش تعدادی از دارندگان ارزهای دیجیتال، سرمایه خود را در یک استخر نگهداری می‌کنند تا شانس خود برای انتخاب به عنوان یک تایید کننده را افزایش دهند. این استخرها برای کسانی که سرمایه کافی برای استیک کردن به‌تنهایی ندارند، مناسب هستند. از طریق استخر استیکینگ، شما می‌توانید با مقدار کمی ارز دیجیتال وارد استیکینگ شوید و پاداش‌های استیکینگ را به‌طور مشترک با سایر کاربران دریافت کنید. میزان پاداش شما بستگی به سهمی دارد که از استخر استیکینگ دارید. این روش به‌طور گسترده در شبکه‌های PoS (Proof of Stake) و DPoS (Delegated Proof of Stake) استفاده می‌شود.

انواع پروتکل‌های اثبات سهام (PoS)

سیستم‌های اثبات سهام (Proof of Stake) ستون فقرات بسیاری از بلاکچین‌ های مدرن را تشکیل می‌دهند. هرچند همه آن‌ها بر پایه ایده قفل‌ کردن دارایی برای امنیت شبکه کار می‌کنند، اما هر شبکه ممکن است نسخه‌ای متفاوت از این مدل را پیاده‌ سازی کند. این تفاوت‌ها معمولاً در نحوه انتخاب اعتبارسنج‌ها، توزیع پاداش و حتی امکان استفاده همزمان از دارایی قفل‌ شده دیده می‌شود.

• اثبات سهام خالص (Pure Proof of Stake – Pure PoS)
• اثبات سهام نمایندگی‌ شده (Delegated Proof of Stake – DPoS)
• اثبات سهام اجاره‌ای (Leased Proof of Stake – LPoS)
• اثبات سهام نقد شونده (Liquid Proof of Stake – LPoS)

نوع پروتکل	مخفف انگلیسی	نحوه انتخاب اعتبارسنج	مزیت اصلی	بلاکچین‌
اثبات سهام خالص	Pure PoS	بر اساس میزان دارایی استیک‌ شده	سادگی و شفافیت	Algorand
اثبات سهام نمایندگی‌ شده	DPoS	رأی‌ گیری کاربران برای انتخاب نمایندگان	سرعت پردازش بالا	EOS، TRON
اثبات سهام اجاره‌ای	LPoS	اجاره دارایی به ولیدیتورهای فعال	امکان مشارکت بدون انتقال مالکیت	Waves
اثبات سهام نقد شونده	LPoS	استیک همراه با حفظ نقدینگی از طریق توکن‌های معادل	انعطاف بالا و کاربرد در DeFi	Tezos

اثبات سهام خالص (Pure Proof of Stake – Pure PoS)

در این مدل، شانس انتخاب یک اعتبارسنج به‌طور مستقیم به میزان دارایی استیک‌ شده او وابسته است. هرچه مقدار کوین‌های قفل‌شده بیشتر باشد، احتمال انتخاب برای تولید بلاک و دریافت پاداش بالاتر است.  این روش ساده‌ ترین و شفاف‌ترین مدل PoS به شمار می‌رود و در بلاکچین‌هایی مانند Algorand استفاده می‌شود.

اثبات سهام نمایندگی‌ شده (Delegated Proof of Stake – DPoS)

در DPoS، کاربران به جای مشارکت مستقیم در اعتبارسنجی، توکن‌های خود را به نمایندگانی (Delegates) واگذار می‌کنند که وظیفه تولید بلاک‌ها و تایید تراکنش‌ها را بر عهده دارند. این مدل با کاهش تعداد ولیدیتورها، سرعت پردازش را افزایش می‌دهد و در شبکه‌ هایی مانند EOS و ترون رایج است.

 اثبات سهام اجاره‌ ای (Leased Proof of Stake – LPoS)

در این ساختار، کاربران می‌توانند توکن‌های خود را به ولیدیتورهای فعال اجاره دهند، بدون اینکه مالکیت آن را منتقل کنند. در عوض، بخشی از پاداش‌های ولیدیتور به اجاره‌ دهندگان تعلق می‌گیرد. این مدل را می‌توان در بلاکچین Waves مشاهده کرد.

اثبات سهام نقد شونده (Liquid Proof of Stake – LPoS)

این نوع PoS به کاربران امکان می‌دهد ضمن استیک کردن دارایی، همچنان از نقدینگی آن استفاده کنند. مثلاً از طریق صدور توکن‌های معادل که قابل معامله یا استفاده در DeFi هستند.  این مدل انعطاف بالایی دارد و در شبکه‌هایی مانند Tezos کاربرد پیدا کرده است.

تفاوت ماینینگ و استیکینگ چیست؟

هرچند ماینینگ (Mining) و استیکینگ هر دو با هدف تامین امنیت شبکه و تایید تراکنش‌ها طراحی شده‌اند، اما از نظر مکانیزم، نیازمندی‌ها، و اثرات زیست‌ محیطی تفاوت‌های اساسی دارند. ماینینگ متکی به قدرت پردازش سخت‌ افزاری و مصرف انرژی بالاست، در حالی که استیکینگ بر اساس قفل‌ کردن دارایی‌های دیجیتال کار می‌کند و روشی کم‌ مصرف‌ تر و سازگارتر با محیط زیست به شمار می‌رود.

• مکانیزم اجماع
• نحوه عملکرد
• منابع مورد نیاز
• روش پاداش‌ دهی
• تاثیرات زیست‌ محیطی
• پیچیدگی فنی
• امنیت و تمرکززدایی
• ریسک‌ های اصلی

 مکانیزم اجماع
مکانیزم اجماع روشی است که یک شبکه بلاکچین برای توافق جمعی روی صحت تراکنش‌ها استفاده می‌کند. در ماینینگ، این مکانیزم اثبات کار (Proof of Work) است که بر پایه حل معادلات پیچیده ریاضی با قدرت پردازش بالا کار می‌کند. در مقابل، استیکینگ از اثبات سهام (Proof of Stake) یا نسخه‌های مختلف آن بهره می‌برد که انتخاب اعتبار سنج‌ها بر اساس میزان دارایی قفل‌ شده انجام می‌شود.

نحوه عملکرد
در ماینینگ، ماینرها با استفاده از سخت‌ افزارهای قدرتمند، سعی می‌کنند معمای رمزنگاری هر بلاک را زودتر حل کنند تا پاداش بلاک را بگیرند. در استیکینگ، کاربران توکن‌های خود را در کیف پول یا قرارداد هوشمند قفل می‌کنند و بر اساس سهم خود در انتخاب به‌عنوان اعتبارسنج شرکت می‌کنند.

منابع مورد نیاز
ماینینگ به دستگاه‌های ASIC یا GPU، سیستم‌های خنک‌کننده، برق ارزان و فضای مناسب برای تجهیزات نیاز دارد. در استیکینگ، تنها پیش‌نیاز، داشتن دارایی دیجیتال آن بلاکچین (مثل اتریوم یا کاردانو ) و یک کیف پول یا پلتفرم پشتیبان است.

روش پاداش‌ دهی
در ماینینگ، پاداش به اولین ماینری تعلق می‌گیرد که بلاک معتبر را پیدا کرده و به زنجیره اضافه کند. در استیکینگ، پاداش متناسب با میزان و مدت زمان قفل بودن دارایی بین شرکت‌ کنندگان توزیع می‌شود.

تاثیرات زیست‌ محیطی
ماینینگ مصرف برق بسیار بالایی دارد و گرمای زیادی تولید می‌کند که اثرات منفی زیست‌محیطی دارد. استیکینگ به منابع فیزیکی زیادی نیاز ندارد و مصرف انرژی آن بسیار کمتر است، بنابراین گزینه‌ای سازگارتر با محیط زیست محسوب می‌شود.

پیچیدگی فنی
ماینینگ نیاز به دانش عمیق سخت‌ افزاری و نرم‌افزاری دارد، از جمله نصب و نگهداری تجهیزات، تنظیم نرم‌ افزار و مدیریت خنک‌ سازی است. استیکینگ به دانش متوسطی برای کار با کیف پول‌ ارز دیجیتال ها و قراردادهای هوشمند نیاز دارد و از نظر فنی ساده‌تر است.

امنیت و تمرکز زدایی
شبکه‌های ماینینگ بزرگ مانند بیت‌کوین به دلیل گستردگی مشارکت‌کنندگان امنیت و تمرکززدایی بالایی دارند. در استیکینگ، امنیت به ارزش قفل‌شده در شبکه وابسته است و در برخی موارد، تمرکز قدرت در دست تعداد کمی از نودهای بزرگ ممکن است کاهش تمرکززدایی را به همراه داشته باشد.

ریسک‌ های اصلی
در ماینینگ، ریسک‌ها شامل خرابی تجهیزات، افزایش سختی شبکه و بالا رفتن هزینه برق است. در استیکینگ، کاهش قیمت ارز قفل‌ شده، مشکلات فنی شبکه و باگ‌های قرارداد هوشمند از مهم‌ترین ریسک‌ها هستند.

میزان سود استیکینگ 

سود استیکینگ به عواملی همچون رمزارز مورد نظر، مدت زمان قرارداد، پلتفرم انتخابی و شرایط بازار بستگی دارد. میانگین سودی که قراردادهای استیکینگ مختلف در بازه زمانی یکساله به کاربران اعطا می‌کنند، تقریبا 25 الی 30 درصد است. البته برخی قراردادهای استیکینگ قفل شده که بازه زمانی آنان بیشتر از یک سال است، سود بیشتری به کاربران خود پرداخت می‌کنند. 

البته قبل از استیک ارزهای دیجیتال خود، باید به این موضوع توجه داشته باشید که به دلیل تغییرات قیمتی ارز مورد نظر، ممکن است میزان ارزش اصل سرمایه شما نیز تغییر کند؛ قبل از ورود به دنیای استیک ارزهای دیجیتال، این نکته را نیز مدنظر قرار دهید. 

استیکینگ تراست ولت

استیکینگ در تراست ولت (Trust Wallet) یکی از ساده‌ترین و کاربرپسندترین روش‌ها برای کسب پاداش از ارزهای دیجیتال است. تراست ولت یک کیف پول غیرمتمرکز است که به کاربران این امکان را می‌دهد تا به‌راحتی ارزهای دیجیتال خود را استیک کنند و در ازای آن پاداش‌های سالانه دریافت کنند.

برای شروع استیکینگ در تراست ولت، ابتدا باید ارز دیجیتال مورد نظر خود را در کیف پول خود داشته باشید، سپس از بخش «استیکینگ» تراست ولت، ارز دیجیتال موردنظر را برای استیک کردن انتخاب کنید. تراست ولت از انواع مختلف ارزهای دیجیتال پشتیبانی می‌کند و به شما اجازه می‌دهد بدون نیاز به انتقال دارایی‌ها به صرافی‌ها، به‌طور مستقیم از کیف پول خود پاداش استیکینگ دریافت کنید.

استیکینگ تتر چیست؟

استیکینگ تتر (Tether staking) به فرآیند استیک کردن استیبل کوین Tether (USDT) در یک شبکه بلاک‌ چین گفته می‌شود. تتر به‌عنوان یک ارز دیجیتال با قیمت ثابت به دلار آمریکا شناخته می‌شود و نوسانات قیمت آن بسیار کم است. استیکینگ تتر برای کسانی که به دنبال روش‌هایی با ریسک کم‌تر برای کسب سود هستند، مناسب است. کاربران با استیک کردن تتر در شبکه‌هایی که از این ارز پشتیبانی می‌کنند، می‌توانند پاداش‌های سالانه‌ای دریافت کنند. استیکینگ تتر به‌خصوص در استخرهای استیکینگ موجود در صرافی‌ها و کیف پول‌های دیجیتال کاربرد دارد.

APR در استیکینگ چیست؟

APR (نرخ بهره سالانه) یکی از مهم‌ترین مفاهیم در دنیای استیکینگ است. APR به شما میزان بازده سالانه‌ای را که می‌توانید از استیکینگ ارزهای دیجیتال خود کسب کنید، نشان می‌دهد. این نرخ به‌طور معمول به‌صورت درصدی بیان می‌شود و به‌عنوان یک معیار برای مقایسه بازدهی دارایی‌های مختلف استفاده می‌شود. برای مثال، اگر APR یک استخر استیکینگ 10 درصد باشد، به این معناست که در صورت استیک کردن ارز دیجیتال به مدت یک سال، شما 10 درصد سود از سرمایه‌گذاری خود دریافت خواهید کرد. در استیکینگ، این نرخ می‌تواند به‌طور دوره‌ای تغییر کند و به عواملی چون تعداد استیک‌کنندگان در شبکه و پاداش‌های توزیع‌شده بستگی دارد.

استیکینگ تایم فارم چیست؟

استیکینگ تایم فارم (Staking Time Farm) به نوعی استیکینگ گفته می‌شود که در آن شما باید ارزهای دیجیتال خود را برای مدت زمانی مشخص قفل کنید. در این نوع استیکینگ، معمولاً بازدهی بالاتری از استیکینگ معمولی خواهید داشت؛ زیرا شما متعهد می‌شوید تا دارایی‌های خود را برای مدت زمان طولانی‌تری در شبکه نگهدارید. این نوع استیکینگ شباهت زیادی به فارمینگ (Yield Farming) در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) دارد، با این تفاوت که در استیکینگ تایم فارم، شما باید دارایی‌های خود را به مدت زمان مشخصی قفل کنید تا از پاداش‌های بیشتر بهره‌مند شوید.

پاداش استیکینگ چیست؟

پاداش استیکینگ به سودی اطلاق می‌شود که به کاربران در ازای استیک کردن ارزهای دیجیتال خود در شبکه‌های مختلف پرداخت می‌شود. این پاداش‌ها معمولاً به‌صورت توکن‌های اضافی به کاربران داده می‌شود و میزان آن بستگی به تعداد توکن‌های استیک‌شده و مدت زمان استیکینگ دارد. کاربران می‌توانند این پاداش‌ها را برداشت کنند یا دوباره در استیکینگ قرار دهند تا از سود مرکب بهره‌مند شوند.

سود ماهانه استیکینگ

سود ماهانه از استیکینگ به میزان پاداش‌های استیکینگ شما بستگی دارد. معمولاً پاداش‌ها به‌صورت سالانه محاسبه می‌شوند، اما با توجه به نوع استیکینگ، می‌توانید سود خود را به‌صورت ماهانه دریافت کنید. نرخ سود ماهانه استیکینگ معمولاً به‌صورت درصدی از میزان سرمایه‌گذاری شما بیان می‌شود و به عوامل مختلفی همچون تعداد توکن‌های استیک‌شده و نرخ پاداش‌های توزیع‌شده بستگی دارد.

لیکویید استیکینگ چیست؟

لیکویید استیکینگ به شما این امکان را می‌دهد که دارایی‌های دیجیتال خود را استیک کنید؛ اما همچنان آن‌ها را به‌صورت نقدشونده نگه دارید. برخلاف استیکینگ سنتی، در لیکویید استیکینگ به‌جای قفل کردن کامل دارایی‌ها، به شما توکن‌های نماینده (liquid tokens) داده می‌شود که معادل دارایی استیک‌شده شما هستند. این توکن‌ها می‌توانند در بازارهای دیجیتال مبادله شوند یا در سایر پروتکل‌های DeFi استفاده شوند. این روش به شما این امکان را می‌دهد که هم‌زمان با کسب پاداش استیکینگ، از نقدشوندگی دارایی‌های خود نیز بهره‌مند شوید.

مزایای استیکینگ ارز دیجیتال

استیکینگ به‌عنوان یکی از روش‌های نوین کسب درآمد در بازار رمزارزها، مزایای قابل‌توجهی دارد که آن را به انتخاب محبوبی برای سرمایه‌گذاران تبدیل کرده است. در ادامه به مهم‌ترین مزایای آن اشاره می‌کنیم:

• درآمد غیرفعال (Passive Income)؛
• حفظ مالکیت دارایی؛
• امنیت بالاتر نسبت به ترید فعال؛
• مشارکت در پایداری شبکه‌های بلاک‌ چینی؛
• سود قابل پیش‌بینی‌تر.

درآمد غیرفعال (Passive Income)

با استیک کردن ارز دیجیتال، کاربران می‌توانند سودی مستمر و نسبتاً پایدار دریافت کنند؛ بدون آنکه نیاز باشد به‌طور مداوم خرید و فروش انجام دهند. این ویژگی باعث شده استیکینگ به یکی از جذاب‌ترین روش‌های درآمدزایی غیرفعال در دنیای کریپتو تبدیل شود.

حفظ مالکیت دارایی

در فرآیند استیک، برخلاف ترید یا مشارکت در وام‌دهی متمرکز، مالکیت اصلی دارایی‌ها در اختیار کاربر باقی می‌ماند. این موضوع به کاربران اطمینان بیشتری در استفاده از دارایی‌هایشان می‌دهد و ریسک از دست رفتن کامل سرمایه را کاهش می‌دهد.

امنیت بالاتر نسبت به ترید فعال

ترید کردن در بازار ارزهای دیجیتال نیازمند دانش، تحلیل و زمان زیادی است و همواره با ریسک‌های جدی همراه است. در مقابل، استیکینگ نیازمند فعالیت لحظه‌ای نیست و کاربران می‌توانند بدون استرس نوسانات روزانه بازار، سود کسب کنند.

مشارکت در پایداری شبکه‌های بلاک‌ چینی

با استیک کردن دارایی‌های خود، کاربران در امنیت، اعتبارسنجی و عملکرد صحیح شبکه‌های مبتنی بر اثبات سهام (PoS) نقش دارند. این مشارکت فعال به غیرمتمرکز ماندن و پیشرفت فناوری بلاک‌ چین کمک می‌کند.

سود قابل پیش‌بینی‌تر

در بسیاری از پلتفرم‌ها، نرخ سود سالانه (APR یا APY) از پیش مشخص است یا در بازه‌هایی اعلام می‌شود. این موضوع به کاربران امکان می‌دهد با اطمینان بیشتری برنامه‌ریزی مالی کنند.

معایب استیکینگ ارز دیجیتال

اگرچه استیکینگ مزایای زیادی دارد، اما ریسک‌ها و چالش‌های خاص خود را نیز دارد. گاهی از این معایب به کاربران کمک می‌کند با دیدی واقع‌بینانه‌تر تصمیم بگیرند:

• قفل شدن دارایی برای مدت مشخص؛
• ریسک کاهش ارزش رمزارز؛
• احتمال تغییر شرایط شبکه یا پلتفرم؛
• وابستگی به اعتبار پلتفرم یا ولیدیتورها؛
• نبود استاندارد مشخص برای همه شبکه‌ها.

قفل شدن دارایی برای مدت مشخص

در بسیاری از موارد، ارزهای دیجیتال استیک‌شده برای یک دوره زمانی مشخص قابل برداشت نیستند. این موضوع می‌تواند در مواقع نوسان شدید بازار یا نیاز فوری به نقدینگی، دست کاربر را ببندد و ریسک ضرر را افزایش دهد.

ریسک کاهش ارزش رمزارز

حتی اگر سود حاصل از استیکینگ مطلوب باشد، کاهش شدید قیمت ارز دیجیتال می‌تواند ارزش کلی دارایی را کاهش دهد. به‌عبارت دیگر، نرخ پاداش ممکن است نتواند ضرر ناشی از افت قیمت توکن را جبران کند.

احتمال تغییر شرایط شبکه یا پلتفرم

پلتفرم‌هایی که امکان استیکینگ را فراهم می‌کنند ممکن است شرایط، نرخ سود یا مدت زمان قفل شدن دارایی‌ها را تغییر دهند. چنین تغییراتی گاهی بدون اطلاع قبلی انجام می‌شود و ممکن است برای کاربران مشکل‌ساز باشد.

وابستگی به اعتبار پلتفرم یا ولیدیتورها

در استیکینگ از طریق کیف پول‌ها یا پلتفرم‌های واسط، کاربر معمولاً دارایی خود را به نماینده‌ای (ولیدیتور) می‌سپارد. اگر آن نماینده عملکرد ضعیفی داشته باشد یا رفتار نادرستی انجام دهد، ممکن است پاداش کاهش یافته یا بخشی از دارایی جریمه شود.

نبود استاندارد مشخص برای همه شبکه‌ها

هر بلاک‌ چین قوانین خاص خود را برای استیکینگ دارد. عدم آشنایی کافی با این تفاوت‌ها ممکن است باعث شود کاربران دچار اشتباهاتی شوند که نتیجه آن، از دست رفتن فرصت‌ها یا حتی بخشی از سرمایه است.

ری استیکینگ چیست؟

ری استیکینگ (Re-staking) به فرآیند استیکینگ مجدد پاداش‌های دریافتی از استیکینگ قبلی اشاره دارد. به‌جای اینکه پاداش‌ها را برداشت کنید، آن‌ها را مجدداً در استیکینگ قرار می‌دهید تا سود مرکب به‌دست آورید. این فرآیند به شما این امکان را می‌دهد که از پاداش‌های استیکینگ برای افزایش مقدار دارایی‌های استیک‌شده خود استفاده کنید و بدین‌صورت بازدهی خود را افزایش دهید. بسیاری از شبکه‌ها این امکان را برای کاربران فراهم می‌کنند تا پاداش‌های خود را مجدداً استیک کنند و از این طریق سود بیشتری کسب کنند.

خرید ارز دیجیتال برای استیک

اگر قصد سرمایه‌گذاری در پلتفرم‌های استیکینگ ارزهای دیجیتال را دارید، لازم است ابتدا ارز مورد نظر را خریداری کنید تا بتوانید از طریق استیک آن، سود کسب کنید. این موضوع اهمیت زیادی دارد که شما ارز دیجیتال را از چه صرافی خریداری می‌کنید. صرافی بالینکس یکی از معتبرترین صرافی‌های ارز دیجیتال ایرانی است که امکان خرید و فروش طیف وسیعی از ارزهای دیجیتال را با بهترین قیمت، برای شما عزیزان عزیزان فراهم کرده است. 

بهترین روش استیکینگ ارز دیجیتال

انتخاب بهترین روش برای استیکینگ ارز دیجیتال تا حد زیادی به نیازها، سطح ریسک‌پذیری، نوع دارایی و ترجیحات فردی کاربر بستگی دارد. اما در یک چارچوب کلی، می‌توان گفت بهترین روش، روشی است که بالاترین تعادل میان امنیت، بازدهی و انعطاف‌پذیری را فراهم کند. کسی که به‌دنبال امنیت و کنترل بیشتر است، شاید کیف پول سخت‌افزاری را ترجیح دهد؛ درحالی‌که فردی که سود بیشتر مدنظرش است، ممکن است به‌دنبال استخرهای پاداش‌محور یا پروژه‌های جدیدتر با APR بالاتر برود.

در این راستا، چند معیار کلیدی وجود دارد که می‌توانند به‌عنوان شاخص‌های انتخاب مطرح شوند:

• استیکینگ از طریق کیف پول‌های غیرامانی (non-custodial)؛
• انتخاب شبکه‌های معتبر با ولیدیتورهای شناخته‌شده؛
• استیکینگ انعطاف‌پذیر (flexible staking)؛
• استفاده از استخرهای استیکینگ؛
• در نظر گرفتن نرخ APR و شرایط پاداش‌دهی.

استیکینگ از طریق کیف پول‌های غیرامانی (non-custodial)

این روش به کاربران اجازه می‌دهد ضمن حفظ مالکیت کامل دارایی‌هایشان، مستقیماً در فرآیند استیکینگ شرکت کنند. کیف پول‌هایی مثل تراست ولت یا لجر، امکانات مناسبی برای این نوع استیکینگ ارائه می‌دهند. کنترل کامل کلید خصوصی و حذف واسطه‌ها باعث می‌شود ریسک‌های امنیتی کاهش یابد.

انتخاب شبکه‌های معتبر با ولیدیتورهای شناخته‌شده

در شبکه‌هایی که بر اساس مکانیزم اثبات سهام فعالیت می‌کنند، اعتبار و عملکرد ولیدیتورها تأثیر مستقیمی بر میزان پاداش و امنیت دارایی کاربر دارد. بهترین روش استیکینگ آن است که از طریق ولیدیتورهایی انجام شود که سابقه پایداری، درصد آپ‌تایم بالا و رفتار صادقانه در شبکه دارند.

استیکینگ انعطاف‌پذیر (flexible staking)

در برخی پلتفرم‌ها امکان برداشت دارایی در هر زمان وجود دارد، بدون دوره قفل شدن. گرچه معمولاً نرخ سود این نوع استیکینگ کمتر از استیکینگ ثابت است؛ اما برای کاربرانی که به نقدشوندگی بالا نیاز دارند، روشی ایده‌آل محسوب می‌شود.

استفاده از استخرهای استیکینگ

برای کاربرانی که مقدار کمی از یک رمزارز دارند، مشارکت در استخرهای استیکینگ گزینه مناسبی است. این استخرها با تجمیع دارایی‌های کوچک، قدرت رأی‌دهی و درآمدزایی را افزایش می‌دهند و سود حاصل را به نسبت سهم هر کاربر توزیع می‌کنند. البته باید به کارمزد استخر و امنیت آن توجه داشت.

در نظر گرفتن نرخ APR و شرایط پاداش‌دهی

بهترین روش استیکینگ آن است که تعادلی میان نرخ بازده (APR) و سطح ریسک فراهم کند. گاهی استیک کردن با نرخ بالا می‌تواند وسوسه‌انگیز باشد، اما این نرخ‌ها معمولاً با ریسک‌های بالاتری همراه هستند. باید بررسی کرد که آیا این سود واقعی، پایدار و قابل برداشت است یا نه.

جمع‌بندی مقاله استیکینگ چیست:

در این مقاله به بررسی موضوع استیکینگ چیست و همه مواردی که قبل از استیک ارزهای دیجیتال باید بدانید پرداختیم، تا قبل از شروع این فرایند، از تمام مزایا و معایب آن به خوبی آگاهی داشته باشید. استیکینگ چیست جزو موضوعات مهمی است که همه افراد فعال در بازار کریپتو و معاملات آن، باید به خوبی از مفهوم آن آگاهی داشته باشند و با توجه به نیاز و سرمایه خود، بهترین پلتفرم را برای استیکینگ انتخاب کنند.

سوالات متداول

آیا می‌ توان در هر زمان دارایی استیک‌ شده را برداشت کرد؟

در بعضی شبکه‌ها بله، اما بسیاری دوره قفل مشخص دارند و برداشت فوری ممکن نیست.

حداقل سرمایه لازم برای استیکینگ چقدر است؟

بسته به شبکه متفاوت است؛ مثلاً در اتریوم 32 ETH برای اعتبارسنجی مستقیم لازم است، اما با استخرها می‌توانید با مبالغ کمتر شروع کنید.

آیا استیکینگ سود تضمینی دارد؟

خیر. مقدار سود به نرخ APY پلتفرم و نوسانات قیمت ارز دیجیتال بستگی دارد و ممکن است تغییر کند.