تزوس (Tezos) چیست؟ تزوس (Tezos) یک بلاکچین متنباز است که سیستم آن طوری طراحی شده که خود ارتقاپذیر باشد. این یعنی با قابلیت ارتقای درونزنجیرهای (on-chain governance) تزوس، جامعه کاربران آن میتوانند بدون نیاز به فورک (انشعاب) درباره بهروزرسانیها تصمیم بگیرد و آنها را اعمال کند. از سوی دیگر تزوس برای اجرای قراردادهای هوشمند (Smart …
تزوس (Tezos) چیست؟ تزوس (Tezos) یک بلاکچین متنباز است که سیستم آن طوری طراحی شده که خود ارتقاپذیر باشد. این یعنی با قابلیت ارتقای درونزنجیرهای (on-chain governance) تزوس، جامعه کاربران آن میتوانند بدون نیاز به فورک (انشعاب) درباره بهروزرسانیها تصمیم بگیرد و آنها را اعمال کند. از سوی دیگر تزوس برای اجرای قراردادهای هوشمند (Smart …
تزوس (Tezos) یک بلاکچین متنباز است که سیستم آن طوری طراحی شده که خود ارتقاپذیر باشد. این یعنی با قابلیت ارتقای درونزنجیرهای (on-chain governance) تزوس، جامعه کاربران آن میتوانند بدون نیاز به فورک (انشعاب) درباره بهروزرسانیها تصمیم بگیرد و آنها را اعمال کند.
از سوی دیگر تزوس برای اجرای قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) و ساخت برنامههای غیرمتمرکز (dApps) طراحی شده است. توکن بومی تزوس XTZ نام دارد و برای پرداخت کارمزدها و پاداش به اعتبارسنجها (Bakers) استفاده میشود.
تزوس (Tezos) بهعنوان یک بلاکچین نسل جدید مطرح است و وظیفه اصلی آن پشتیبانی از قراردادهای هوشمند و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز تعریف شده است. در تزوس، به جای فرآیند استخراج در ارزهایی مانند بیتکوین، از سهامگذاری (Staking) استفاده میشود و کاربران میتوانند توکن XTZ خود را قفل و در فرایند اعتبارسنجی شرکت کنند.
از سوی دیگر حاکمیت درونزنجیرهای (On-Chain Governance) تزوس باعث میشود تغییرات و بهروزرسانیهای پروتکل از طریق رایگیری درون خود بلاکچین انجام شود. بر همین اساس توسعهدهندگان شبکه پیشنهاد خود را مطرح میکنند، دارندگان XTZ به پیشنهاد آنها رای میدهند و اگر اکثریت موافق پیشنهاد مطرح شده باشند، تغییرات در شبکه اعمال خواهد شد. این روند دموکراتیک در تزوس باعث میشود فورکهای بحثبرانگیز مثل آنچه در اتریوم و بیتکوین اتفاق افتاد، کمتر رخ دهد.
همانطور که گفتیم تزوس یک بلاکچین نسل جدید است و ویژگیهای منحصر به فردی دارد که آن را از پروژههای مشابه متمایز میکند. اما اگر بخواهیم مهمترین ویژگیهای تزوس را نام ببریم، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
نمودار قیمت تزوس اطلاعات دقیقی از وضعیت این ارز و توکن آن در بازار به دست میدهد. در حال حاضر، قیمت ارز دیجیتال تزوس (Tezos – XTZ) حدود ۰٫۵۰۹ دلار است. این ارز با ارزش بازار حدود ۵۵۳ میلیون دلار در رتبه ۸۱ بازار قرار دارد و حجم معاملات روزانه آن حدود ۳۰ میلیون دلار برآورد میشود.
قیمت تزوس (Tezos – XTZ) مانند سایر ارزهای دیجیتال، تحت تأثیر ترکیبی از عوامل بنیادی، فنی و روانی بازار قرار دارد. اما بهطور کلی میزان عرضه و تقاضا، پذیرش و استفاده از امکانات شبکه Tezos، ارتقا و بروزرسانیهای شبکه، میزان استیک کردن یا سهامگذاری در آن و وضعیت کلی بازار ارزهای دیجیتال میتوانند قیمت تزوس را دستخوش تغییرات مثبت یا منفی کنند.
تقریبا تمام مواردی که برای عوامل موثری بر قیمت بر شمردیم، در فرایند ارزشگذاری تزوس هم نقشی حیاتی بر عهده دارند. ارزشگذاری توکن تزوس (XTZ) بر اساس میزان عرضه و تقاضا، کاربرد آن در شبکه، امکان کسب درآمد از طریق سهامگذاری (Staking) و ویژگی منحصربهفرد ارتقای درونزنجیرهای انجام میشود. علاوه بر این عواملی مانند پایداری شبکه، همکاریهای تجاری تزوس با سایر پروژهها و احساسات بازار نقش مهمی در قیمت و فرایند ارزشگذاری آن دارند.
یکی از محبوبترین بحثها درباره این شبکه پیشبینی قیمت تزوس (Tezos | XTZ) در آینده کوتاهمدت و بلندمدت است. در واقع افراد از طرح این پرسش میخواهند ضمن دریافت اطلاعاتی درباره وضعیت فعلی این شبکه، از آینده آن هم سر در بیاورند.
در بلندمدت (۱ تا ۳ سال آینده)، اگر تزوس بتواند جایگاه خود را در بازار بازسازی کند، پروژههای فعال بیشتری را میزبانی کند و روند توسعه و جذب کاربران افزایش یابد، ممکن است رشدی نسبی را تجربه کند و در بهترین حالت تا 5 دلار هم افزایش یابد.
عوامل مؤثر بر قیمت تزوس (Tezos) هم طیف وسیعی از متغیرها را شامل میشود؛ مثلا افزایش تقاضا یا کاهش توکنهای در گردش باعث رشد قیمت آن خواهد شد. از سوی دیگر هرچه کاربردهای تزوس در قراردادهای هوشمند و پروژهها بیشتر شود، ارزش آن هم بالاتر میرود.
این در حالی است که اخبار و احساسات بازار هم نقشی تعیین کننده دارند و ممکن است با اخبار منفی قیمت کاهش پیدا کند و با احساسات مثبت نسبت به این شبکه، قیمت صعودی شود. در نهایت وضعیت کلی بازار کریپتو را هم نباید فراموش کرد زیرا در بازارهای صعودی (Bull Market) معمولا قیمت بیشتر رمزارزها از جمله تزوس رشد میکند.
تزوس نزدیک به هشت سال است که در بازار فعال است. ارز دیجیتال تزوس (Tezos) از زمان عرضهاش در اواخر سال ۲۰۱۷ تا اکنون، فراز و نشیبهای قیمتی متعددی را تجربه کرده است که قابل توجهاند.
تزوس در اکتبر ۲۰۱۷ معاملات خود را با قیمت حدود ۱٫۶۶ دلار آغاز کرد. در دسامبر ۲۰۱۷ و به دنبال روند صعودی بازار، قیمت XTZ به حدود ۱۱ دلار رسید. اما این افزایش قیمت بیشتر از یک سال دوام نیاورد و در نتیجه کاهش عمومی تمایل به بازار ارزهای دیجیتال، قیمت تزوس به حدود ۰٫۳۴ دلار کاهش پیدا کرد.
تزوس در سال ۲۰۱۹ با بهبود شرایط و ارتقای شبکه، توانست دوباره وارد کانال یک دلار شود و قیمت آن به حدود ۱٫۳۳ دلار افزایش یافت. با این حال در فوریه ۲۰۲۰ قیمت XTZ بار دیگر افزایش پیدا کرد و به حدود ۳ دلار رسید اما در مارس همان سال به دلیل شیوع کووید-۱۹، به حدود ۱٫۵ دلار کاهش یافت.
اوج قیمتی تزوس در اکتبر ۲۰۲۱ رقم خورد و این ارز توانست به اوج قیمت ۹٫۱۸ دلار دست پیدا کند. از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۵ و به دنبال روند نزولی بازار، قیمت XTZ کاهش یافت و در آوریل ۲۰۲۵ به حدود ۰٫۵۲ دلار رسیده است. قیمت فعلی تزوس بیش از ۹۴ درصد از اوج تاریخی آن کمتر است.
دامیننس تزوس به معنای ارزش بازار این ارز نسبت به کل ارزش بازار ارزهای دیجیتال است. ارزش بازار (Market Cap) تزوس حدود ۵۴۶ میلیون دلار و حجم معاملات ۲۴ ساعت گذشته آن (در آوریل ۲۰۲۵) حدود ۳۰ میلیون دلار بوده است.
به طور کلی میتوان گفت تزوس با وجود فناوری پیشرفته و ویژگیهای منحصربهفردی مانند حاکمیت درونزنجیرهای و قابلیت خودارتقایی، در حال حاضر سهم بسیار کمی از بازار ارزهای دیجیتال دارد و دامیننس آن بسیار پایین است.
همانطور که در بخش تاریخچه قیمت هم گفتیم، شبکه تزوس اولین بار در سال ۲۰۱۷ معرفی شد. اگرچه ایده ابتدایی این شبکه بسیار نوین و کارآمد بود اما تزوس و توکن بومی آن نتوانستند به موفقیتی همسطح پروژههای مشابه برسند. اکنون که 8 سال از پیدایش تزوس میگذرد، امیدها به توسعه بیشتر آن کمرنگ شده است.
تزوس (Tezos) توسط آرتور بریتمن و همسرش کتلین بریتمن توسعه پیدا کرد. آرتور که متخصص ریاضیات و علوم کامپیوتر بود و سابقه فعالیت در شرکتهای مالی بزرگی مانند مورگان استنلی را داشت، در سال ۲۰۱۴ وایتپیپر تزوس را با نام مستعار L.M. Goodman منتشر و ایده یک بلاکچین خوداصلاحگر با سیستم حاکمیت درونزنجیرهای را مطرح کرد. سه سال پس از طرح اولیه و در سال ۲۰۱۷، تزوس یکی از بزرگترین عرضههای اولیه (ICO) را برگزار کرد و توانست بیش از ۲۳۰ میلیون دلار سرمایه جذب کند.
تزوس مکانیسم امنیتی جالبی دارد و بر اساس آن امنیت شبکه تزوس بر پایه الگوریتم اثبات سهام مایع (LPoS) تامین میشود. در این الگوریتم اعتبارسنجها با سهامگذاری توکن XTZ شبکه را ایمن نگه میدارند و در صورتی که رفتار مخربی از آنها سر بزند جریمه خواهند شد.
از سوی دیگر و از آنجا که تزوس از زبان برنامهنویسی Michelson استفاده میکند، میتواند قراردادهای هوشمند را بسیار دقیق و منطقی بررسی و از بروز خطاهای امنیتی جلوگیری کند. اما نکته مهمتر در تامین امنیت تزوس، بهروزرسانیهای شبکه از طریق سیستم حاکمیت درونزنجیرهای است؛ همانطور که پیش از این توضیح دادیم این قابلیت از ایجاد فورکهای ناخواسته جلوگیری میکند. در نهایت وجود هزاران مشارکتکننده مستقل و کدهای متنباز هم باعث افزایش شفافیت و پایداری امنیت این شبکه شده است.
پشتوانه تزوس بر چند عامل مهم مثل زیرساخت فنی و نوآورانه و پشتیبانی جامعه کاربران آن استوار است. این شبکه یکی از معدود بلاکچینهایی است که از ابتدا با قابلیت ارتقای درونزنجیرهای (Self-Amendment) طراحی شده و میتواند بدون نیاز به فورک، بهروزرسانی شود.
از سوی دیگر ارز XTZ برای پرداخت کارمزدها، سهامگذاری و رایگیری در شبکه استفاده میشود و این فرآیند نقش مهمی در ایجاد یک پشتوانه قدرتمند برای تزوس بر عهده دارد.
برای خرید و فروش ارز دیجیتال تزوس (Tezos)، روشهای مختلفی وجود دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
حداقل میزان خرید ارز دیجیتال تزوس (XTZ) بسته به صرافی مورد استفاده متفاوت است. مثلا در صرافی معتبر بایننس، کاربران برای دریافت پاداش سهامگذاری (Staking) باید حداقل یک واحد XTZ در اختیار داشته باشند. اما به طور کلی حداقل میزان خرید تزوس مانند سایر ارزهای دیجیتال به سیاستهای صرافی مورد استفاده کاربر بستگی دارد و مقدار دقیقی برای آن وجود ندارد.
بهترین زمان برای خرید تزوس معمولاً زمانی است که قیمت در نواحی حمایتی قوی قرار دارد یا شاخصهایی مثل RSI نشاندهنده اشباع فروش هستند. در این شرایط، بازار اغلب به نقطهای رسیده که فروشندگان خسته شدهاند و احتمال بازگشت قیمت لحظهای تزوس وجود دارد. همچنین خرید پلهای در دورههای اصلاح سنگین، ریسک را کاهش میدهد و میانگین خرید را منطقی نگه میدارد.
علاوه بر تحلیل تکنیکال، زمانهایی که تزوس در آستانه انتشار بهروزرسانیهای مهم یا همکاریهای تجاری جدید است، میتواند فرصت مناسبی برای ورود باشد. همچنین، وقتی بیتکوین وضعیت باثباتی دارد، بازار آلتکوینها از جمله تزوس آرامتر و قابلپیشبینیتر میشود.
کارمزد معامله تزوس هم مانند حداقل میزان خرید آن کاملا وابسته به صرافی شما است. در برخی صرافی ها ممکن است کارمزد بیشتری دریافت شود و در برخی دیگر امکان دارد کارمزد کمتر باشد. بنابراین در این مورد هم نمیتوان حکم قطعی صادر کرد.
بالینکس یکی از صرافیهای معتبر ایرانی است که امکان خرید و فروش تزوس (Tezos) را با ریال و تتر فراهم میکند. این صرافی دارای کارمزد رقابتی، تسویه سریع و پشتیبانی قوی است که باعث میشود کاربران بهراحتی بتوانند در این بازار سرمایهگذاری کنند.