جایگزین های بیت کوین | معرفی 5 رمزارز برتر

بسیاری از افراد با شنیدن نام ارز دیجیتال، تنها به بیت کوین فکر می‌کنند. اما دنیای فناوری بلاکچین بسیار گسترده است و فرصت‌های فراوانی فراتر از بیت کوین وجود دارد. اگر به دنبال سرمایه‌گذاری‌های جدید یا فناوری‌های کاربردی‌تر هستید، شناخت جایگزین های بیت کوین برای شما ضروری است. جایگزین های بیت کوین، پروژه‌های اتریوم، سولانا، ریپل، چین‌لینک و کاردانو هستند هرکدام با اهداف و فناوری‌های متفاوتی توسعه یافته‌اند که مشکلات بیت کوین را حل کرده و کاربردهای جدیدی را ممکن می‌سازند. در ادامه بررسی می‌کنیم که چرا اصلاً به جایگزین های بیت کوین نیاز داریم، برترین گزینه‌ها برای سرمایه‌گذاری در سال ۲۰۲۵ کدامند، کاربردهای نوآورانه آن‌ها چیست و چگونه می‌توانید بهترین گزینه را متناسب با اهداف خود انتخاب کنید.

چرا به دنبال جایگزین برای بیت کوین باشیم؟

بیت کوین به عنوان اولین و مشهورترین ارز دیجیتال، جایگاه خود را به عنوان به اصطلاح (طلای دیجیتال) تثبیت کرده است. اما این فناوری که در سال ۲۰۰۹ معرفی شد، دارای محدودیت‌های فنی مشخصی است که با نیازهای دنیای مدرن دیجیتال همخوانی کامل ندارد. درک این محدودیت‌ها به ما نشان می‌دهد که چرا ظهور هزاران پروژه جدید یا همان جایگزین های بیت کوین یک ضرورت بود.

مهم‌ترین محدودیت‌های بیت کوین عبارتند از:

• سرعت پایین تراکنش‌ها: شبکه بیت کوین در هر ثانیه تنها می‌تواند حدود ۷ تراکنش را پردازش کند. این سرعت برای یک سیستم پرداخت جهانی بسیار پایین است. برای مقایسه، شبکه‌های پرداخت سنتی مانند ویزا هزاران تراکنش را در ثانیه پردازش می‌کنند. این کندی باعث می‌شود بیت کوین برای پرداخت‌های روزمره مانند خرید یک فنجان قهوه، گزینه‌ای غیرکاربردی باشد.
• کارمزد بالای تراکنش: زمانی که تقاضا برای استفاده از شبکه بیت کوین بالا می‌رود (مثلاً در دوره‌های رشد قیمت)، فضای محدود بلاک‌ها باعث ایجاد رقابت برای ثبت تراکنش‌ها می‌شود. این رقابت، کارمزدها را به شدت افزایش می‌دهد و گاهی برای یک تراکنش ساده باید ده‌ها دلار پرداخت کرد.
• مصرف بالای انرژی: بیت کوین از مکانیزم اجماع “اثبات کار” (Proof of Work) استفاده می‌کند. در این مدل، ماینرها برای تأیید تراکنش‌ها و ساخت بلاک‌های جدید، باید مسائل پیچیده ریاضی را با استفاده از قدرت پردازشی بسیار بالا حل کنند. این فرآیند، مصرف انرژی عظیمی دارد که با مصرف برق یک کشور متوسط برابری می‌کند و نگرانی‌های زیست‌محیطی زیادی را به همراه داشته است.
• محدودیت در قراردادهای هوشمند: زبان برنامه‌نویسی بیت کوین (Script) بسیار ساده و محدود است. این محدودیت باعث می‌شود که نتوان قراردادهای هوشمند پیچیده و برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) را روی آن اجرا کرد. در حالی که آینده وب و امور مالی به شدت به این قابلیت‌ها وابسته است.

به همین دلایل، توسعه‌دهندگان به فکر ساخت بلاکچین‌های جدیدی افتادند که این مشکلات را حل کنند. این پروژه‌ها که به آن‌ها آلت‌کوین (ترکیب Alternative و Coin) گفته می‌شود، به عنوان جایگزین های بیت کوین با ارائه سرعت بالاتر، کارمزد کمتر، مصرف انرژی بهینه‌تر و قابلیت‌های پیشرفته مانند قراردادهای هوشمند، اکوسیستم ارزهای دیجیتال را متحول کردند.

جایگزین های بیت کوین چه ارزهایی هستند؟

در میان هزاران آلت‌کوین موجود، تنها تعداد محدودی از آن‌ها توانسته‌اند هم از نظر فناوری و هم از نظر پذیرش توسط کاربران و سرمایه‌گذاران، خود را به عنوان پروژه‌هایی جدی و آینده‌دار مطرح کنند. در ادامه، به تحلیل عمیق چند مورد از مهم‌ترین جایگزین های بیت کوین می‌پردازیم که هر معامله‌گری باید آن‌ها را بشناسد. در این بخش، چند رمز ارز با پتانسیل بالا که می‌توانند جایگزین بیت ‌کوین شوند را معرفی خواهیم کرد:

• اتریوم (Ethereum – ETH)؛
• سولانا (Solana – SOL)؛
• ریپل (Ripple – XRP)
• چین‌لینک (Chainlink – LINK).
• کاردانو (Cardano – ADA)؛

اتریوم (ETH)

اتریوم که در سال ۲۰۱۵ توسط ویتالیک بوترین و تیمی از توسعه‌دهندگان معرفی شد، کاربردی فراتر از یک ارز دیجیتال دارد. اتریوم یک پلتفرم نرم‌افزاری غیرمتمرکز و متن‌باز است که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) را روی آن بسازند و اجرا کنند. این قابلیت، اتریوم را به زیرساخت اصلی برای بسیاری از نوآوری‌ها در فضای وب ۳ تبدیل کرده است.

پتانسیل سرمایه‌گذاری: اتریوم با موفقیت از مدل پرمصرف اثبات کار به مدل بهینه اثبات سهام (Proof of Stake) مهاجرت کرد. این تغییر بزرگ، مصرف انرژی شبکه را بیش از ۹۹ درصد کاهش داد و آن را برای سرمایه‌گذاران نهادی جذاب‌تر کرد. ارتقاهای آینده مانند “Pectra” و پیاده‌سازی کامل راه‌حل‌های لایه دوم، کارایی شبکه را باز هم افزایش خواهد داد. با توجه به اینکه بخش بزرگی از اکوسیستم DeFi و NFT روی اتریوم ساخته شده و روند توکنیزه کردن دارایی‌های واقعی (RWA) در حال شتاب گرفتن است، تقاضا برای ارز بومی آن، اتر (ETH)، پتانسیل رشد بالایی دارد. به همین دلیل، اتریوم همواره در صدر لیست جایگزین های بیت کوین برای سرمایه‌گذاری قرار دارد.

کاربردهای کلیدی:

• امور مالی غیرمتمرکز (DeFi): پلتفرم‌های بزرگی مانند Uniswap (صرافی غیرمتمرکز) و Aave (پلتفرم وام‌دهی) بر بستر اتریوم فعالیت می‌کنند.
• توکن‌های غیرمثلی (NFTs): بزرگ‌ترین بازارهای NFT مانند OpenSea ابتدا روی اتریوم شکل گرفتند و این شبکه همچنان میزبان باارزش‌ترین مجموعه‌های NFT است.
• برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps): هزاران برنامه در حوزه‌های مختلف از بازی تا شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز روی اتریوم ساخته شده‌اند.

مزایا:

• بزرگ‌ترین و فعال‌ترین اکوسیستم توسعه‌دهندگان در دنیای کریپتو.
• شبکه بسیار امن و غیرمتمرکز با هزاران نود در سراسر جهان.
• پیشگام و استاندارد صنعتی در حوزه قراردادهای هوشمند.
• پذیرش گسترده توسط شرکت‌ها و موسسات مالی بزرگ.

معایب:

• با وجود بهبودها، کارمزد تراکنش‌ها در زمان اوج ترافیک شبکه همچنان می‌تواند گران باشد.
• رقابت جدی از سوی بلاکچین‌های جدیدتر و سریع‌تر که به دنبال جذب کاربران و توسعه‌دهندگان اتریوم هستند.

سولانا (SOL)

سولانا در سال ۲۰۲۰ با یک ادعای بزرگ وارد بازار شد: حل مشکل مقیاس‌پذیری بلاکچین بدون قربانی کردن تمرکززدایی و امنیت. این پروژه با استفاده از یک نوآوری فنی به نام “اثبات تاریخچه” (Proof of History – PoH) در کنار اثبات سهام، توانست به سرعتی دست یابد که تا آن زمان بی‌سابقه بود. سولانا می‌تواند ده‌ها هزار تراکنش را در ثانیه با هزینه‌ای بسیار ناچیز پردازش کند.

پتانسیل سرمایه‌گذاری: سولانا پس از چالش‌های ناشی از سقوط صرافی FTX (که یکی از حامیان اصلی آن بود)، توانست با قدرت بازگردد و انعطاف‌پذیری خود را ثابت کند. توسعه نرم‌افزار جدیدی به نام “Firedancer” توسط شرکت Jump Crypto، با هدف افزایش پایداری و توان عملیاتی شبکه، یک نقطه عطف مهم برای آینده آن است. همکاری‌های کاربردی مانند ادغام با Shopify برای پرداخت‌های کریپتویی، نشان می‌دهد که سولانا فراتر از یک پروژه تئوری است و کاربرد واقعی دارد. این ویژگی‌ها سولانا را به یکی از جذاب‌ترین جایگزین های بیت کوین برای کاربردهای پرتراکنش تبدیل کرده است.

کاربردهای کلیدی:

• بازی‌های بلاکچینی (GameFi): سرعت بالا و هزینه کم، سولانا را به بستری ایده‌آل برای بازی‌هایی تبدیل کرده که نیاز به تعاملات سریع و متعدد با بلاکچین دارند.
• NFTهای پرتعداد: ساخت و معامله NFT در سولانا بسیار ارزان‌تر از اتریوم است، که این امر باعث رشد سریع اکوسیستم NFT آن شده است.
• پرداخت‌های خرد: به دلیل کارمزد ناچیز، سولانا برای پرداخت‌های کوچک و روزمره یک گزینه بسیار مناسب است.

مزایا:

• سرعت پردازش تراکنش‌ها به صورت تئوری به بیش از ۶۵,۰۰۰ تراکنش در ثانیه می‌رسد.
• کارمزد هر تراکنش معمولاً کمتر از یک سنت است.
• اکوسیستم آن در حوزه‌هایی مانند DeFi، گیمینگ و NFT به سرعت در حال رشد است.

معایب:

• شبکه سولانا در گذشته چندین بار با قطعی و کندی مواجه شده که نگرانی‌هایی را در مورد پایداری آن ایجاد کرده است.
• تعداد نودهای تأییدکننده آن کمتر از اتریوم است که باعث می‌شود برخی آن را کمتر غیرمتمرکز بدانند.

ریپل (XRP)

ریپل یک شرکت فناوری است که هدف اصلی آن ایجاد یک شبکه پرداخت جهانی برای بانک‌ها و موسسات مالی است. ارز دیجیتال XRP به عنوان به اصطلاح “ارز پل” در این شبکه عمل می‌کند تا انتقال پول بین ارزهای مختلف فیات (مانند دلار و یورو) را در چند ثانیه و با هزینه بسیار کم ممکن سازد. برخلاف بسیاری از پروژه‌های کریپتو که به دنبال حذف واسطه‌های مالی هستند، ریپل قصد دارد با سیستم مالی سنتی همکاری کند و آن را بهبود ببخشد.

پتانسیل سرمایه‌گذاری: آینده XRP به شدت تحت تأثیر پرونده حقوقی طولانی‌مدت آن با کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) قرار دارد. هرگونه خبر مثبت یا پیروزی نهایی در این پرونده می‌تواند ابهامات قانونی را برطرف کرده و راه را برای پذیرش گسترده‌تر توسط بانک‌های آمریکایی باز کند. این امر می‌تواند قیمت XRP را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. تمرکز ویژه ریپل بر یک بازار چند تریلیون دلاری (پرداخت‌های بین‌مرزی)، آن را به یک گزینه منحصربه‌فرد در میان جایگزین های بیت کوین تبدیل می‌کند.

کاربردهای کلیدی:

• پرداخت‌های بین‌مرزی: بانک‌ها می‌توانند از محصول نقدینگی تقاضای ریپل (ODL) برای انجام تسویه‌های بین‌المللی آنی بدون نیاز به حساب‌های پیش‌تأمین شده (nostro/vostro) استفاده کنند.
• ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC): ریپل در حال همکاری با چندین کشور برای توسعه پلتفرمی جهت ایجاد و مدیریت ارزهای دیجیتال ملی است.

مزایا:

• تراکنش‌ها در ۳ تا ۵ ثانیه تأیید می‌شوند و کارمزد آن‌ها بسیار ناچیز است.
• دارای یک هدف تجاری مشخص و متمرکز بر همکاری با موسسات مالی است.
• تیم قوی و با تجربه‌ای در زمینه فناوری مالی دارد.

معایب:

• ابهامات قانونی و نظارتی، به ویژه در ایالات متحده، همچنان یک ریسک بزرگ است.
• شبکه آن نسبت به بیت کوین و اتریوم متمرکزتر است و شرکت ریپل کنترل قابل توجهی بر آن دارد.
• بخش بزرگی از توکن‌های XRP در اختیار شرکت ریپل است که نگرانی‌هایی در مورد فشار فروش ایجاد می‌کند.

چین‌لینک (LINK)

بلاکچین‌ها به خودی خود سیستم‌های بسته‌ای هستند و نمی‌توانند به داده‌های خارج از شبکه خود دسترسی داشته باشند. این “مشکل اوراکل” یک مانع بزرگ برای کاربردی شدن قراردادهای هوشمند است. چین‌لینک یک شبکه اوراکل غیرمتمرکز است که این مشکل را حل می‌کند. این پروژه به عنوان یک میان‌افزار امن، داده‌های دنیای واقعی را از منابع مختلف جمع‌آوری، تأیید و به قراردادهای هوشمند روی بلاکچین‌های مختلف تحویل می‌دهد.

پتانسیل سرمایه‌گذاری: چین‌لینک یک بخش زیرساختی حیاتی برای کل اکوسیستم وب ۳ است. تقریباً هر برنامه DeFi که به قیمت دارایی‌ها نیاز دارد، از اوراکل‌های چین‌لینک استفاده می‌کند. با رشد روندهایی مانند توکنیزه کردن دارایی‌های واقعی (RWA) و بیمه‌های پارامتریک، نیاز به داده‌های معتبر و غیرمتمرکز افزایش می‌یابد. این وابستگی اکوسیستم به خدمات چین‌لینک، توکن LINK را به یک سرمایه‌گذاری زیرساختی و یکی از مهم‌ترین جایگزین های بیت کوین از نظر کاربردی تبدیل می‌کند.

کاربردهای کلیدی:

• فیدهای قیمتی برای DeFi: ارائه قیمت لحظه‌ای و دقیق دارایی‌ها برای پلتفرم‌های وام‌دهی و صرافی‌های غیرمتمرکز.
• اثبات ذخایر (Proof of Reserve): به پروژه‌ها اجازه می‌دهد تا به صورت شفاف ثابت کنند که دارایی‌هایشان واقعاً پشتوانه دارد.
• قابلیت تصادفی‌سازی قابل تأیید (VRF): برای بازی‌های بلاکچینی و NFTها جهت ایجاد نتایج تصادفی و منصفانه.

مزایا:

• رهبر بلامنازع و استاندارد صنعتی در بازار اوراکل‌های غیرمتمرکز.
• یک جزء ضروری برای عملکرد صحیح بخش بزرگی از اکوسیستم کریپتو.
• همکاری با تقریباً تمام بلاکچین‌های بزرگ و شرکت‌های معتبر خارج از دنیای کریپتو (مانند SWIFT و Google Cloud).

معایب:

• موفقیت بلندمدت آن به رشد و پذیرش کلی قراردادهای هوشمند و dApps وابسته است.
• مدل اقتصادی و فنی آن می‌تواند برای سرمایه‌گذاران تازه‌کار کمی پیچیده باشد.

کاردانو (ADA)

کاردانو که توسط چارلز هاسکینسون، یکی از هم‌بنیان‌گذاران اتریوم، راه‌اندازی شد، با یک فلسفه متفاوت توسعه یافته است. این پروژه به جای رویکرد “سریع بساز و بعداً اصلاح کن”، از یک رویکرد مبتنی بر تحقیقات علمی و داوری همتا (Peer-review) استفاده می‌کند. هر بخش از پروتکل کاردانو ابتدا در قالب مقالات علمی منتشر شده و توسط دانشگاهیان بررسی می‌شود و سپس پیاده‌سازی می‌گردد. هدف، ساخت یک بلاکچین بسیار امن، پایدار و مقیاس‌پذیر است.

پتانسیل سرمایه‌گذاری: اگرچه توسعه کاردانو کندتر از رقبایش بوده، اما این رویکرد دقیق باعث ایجاد یک جامعه کاربری بسیار وفادار و صبور شده است. تمرکز کاردانو بر حل مسائل دنیای واقعی، به ویژه در کشورهای در حال توسعه (مثلاً برای ایجاد هویت دیجیتال برای افرادی که به خدمات بانکی دسترسی ندارند)، می‌تواند یک مزیت رقابتی بلندمدت ایجاد کند. برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال پروژه‌ای با بنیاد علمی قوی هستند، کاردانو یک گزینه قابل توجه در میان جایگزین های بیت کوین است.

کاربردهای کلیدی:

• هویت دیجیتال: همکاری با دولت‌ها برای ایجاد سیستم‌های هویت دیجیتال غیرمتمرکز بر بستر بلاکچین.
• ردیابی زنجیره تأمین: اطمینان از اصالت کالاها از طریق ثبت اطلاعات آن‌ها روی بلاکچین کاردانو.
• dApps و DeFi: اکوسیستم برنامه‌های غیرمتمرکز کاردانو پس از فعال شدن قراردادهای هوشمند، به تدریج در حال رشد است.

مزایا:

• بنیاد علمی قوی و تمرکز بالا بر امنیت و صحت کد.
• مکانیزم اجماع Ouroboros که از نظر تئوری امنیت بالایی دارد و مصرف انرژی آن بسیار کم است.
• جامعه کاربری بسیار فعال و متعهد.

معایب:

• سرعت توسعه آن نسبت به رقبا کندتر است که باعث شده از برخی روندها عقب بماند.
• اکوسیستم dApps و DeFi آن هنوز در مراحل اولیه رشد قرار دارد و به بلوغ اکوسیستم‌هایی مانند اتریوم یا سولانا نرسیده است.

مقایسه جایگزین های بیت کوین در یک نگاه

برای کمک به تصمیم‌گیری شما، در این جدول ویژگی‌های اصلی مهم‌ترین جایگزین های بیت کوین را به صورت خلاصه مقایسه کرده‌ایم. این مقایسه به شما یک دید کلی و سریع از تفاوت‌های این پروژه‌ها می‌دهد.

بیت کوین چند ساله است؟ بررسی تاریخچه بیت کوین

بیت ‌کوین، نخستین ارز دیجیتال غیرمتمرکز جهان، در سال 2008 توسط فردی ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو معرفی شد. مستند معروف آن، موسوم به «وایت‌پیپر بیت‌ کوین»، در 31 اکتبر 2008 منتشر شد و مفهومی کاملاً نوآورانه را مطرح کرد: پولی دیجیتال که بدون نیاز به بانک یا نهاد مرکزی، میان کاربران منتقل می‌شود. نخستین بلوک از زنجیره بیت‌ کوین، موسوم به «بلوک پیدایش»، در تاریخ 3 ژانویه 2009 استخراج شد و از آن لحظه، شبکه بیت‌ کوین به‌صورت رسمی آغاز به کار کرد.

کدام ارز دیجیتال جایگزین بیت کوین می‌شود؟

بررسی جانشین‌ های بیت ‌کوین، در واقع بررسی آینده نظام مالی غیرمتمرکز است. هر رمزارزی که بخواهد به‌عنوان جایگزین واقعی بیت ‌کوین مطرح شود، باید مجموعه‌ای از ویژگی‌های بنیادین و کاربردی را در خود داشته باشد. این ویژگی‌ها صرفاً محدود به قیمت یا محبوبیت نیست؛ بلکه شامل پایداری فنی، امنیت، مقیاس‌پذیری، مقبولیت عمومی، قابلیت ذخیره ارزش و پشتیبانی نهادی نیز می‌شود.

• اتریوم (ETH): بزرگ‌ترین رقیب بیت ‌کوین با امکان اجرای قراردادهای هوشمند و پشتیبانی از هزاران پروژه DeFi و NFT.
• سولانا (SOL): بلاک‌ چینی با سرعت بسیار بالا و هزینه تراکنش ناچیز، مناسب برای برنامه‌های مقیاس‌پذیر.
• کاردانو (ADA): پروژه‌ای علمی و آینده‌نگر با معماری ماژولار و مصرف انرژی پایین.
• پولکادات (DOT): شبکه‌ای چندزنجیره‌ای که بلاک‌ چین‌های مختلف را به هم متصل می‌کند.
• آوالانچ (AVAX): پلتفرمی با اجماع نوین، سرعت بالا و زیرساخت مناسب برای اپلیکیشن‌های سازمانی.
• BNB (Binance Coin): ارز بومی صرافی بایننس با کاربرد گسترده در معاملات، کارمزدها و پلتفرم‌های وابسته.
• TON (Toncoin): بلاک‌ چین سریع و سبک متعلق به اکوسیستم تلگرام، با پتانسیل گسترش عمومی بالا.
• ریپل (XRP): رمزارزی متمرکز بر انتقالات بین‌المللی سریع با مشارکت گسترده در حوزه بانکی.

بعد از بیت کوین چه ارزی معرفی شد؟

بیت‌ کوین آغازگر عصری نو در دنیای اقتصاد دیجیتال بود؛ اما خیلی زود توسعه‌دهندگان و جامعه فناوری به این نتیجه رسیدند که بلاک ‌چین ظرفیت‌هایی فراتر از یک رمزارز ساده دارد. از همین‌رو، پس از بیت‌ کوین، پروژه‌های متعددی با رویکردها و نوآوری‌های مختلف معرفی شدند. در ادامه، پنج ارز مهم و تأثیرگذار که پس از بیت ‌کوین عرضه شدند معرفی می‌شوند.

• لایت‌کوین (Litecoin – LTC)؛
• ریپل (Ripple – XRP)؛
• اتریوم (Ethereum – ETH)؛
• دش (Dash – DASH)؛
• مونرو (Monero – XMR).

لایت ‌کوین (Litecoin – LTC)

لایت ‌کوین در سال 2011 توسط چارلی لی، یکی از مهندسان سابق گوگل، توسعه یافت. این ارز دیجیتال در اصل به‌عنوان «نسخه سبک‌تر بیت‌ کوین» طراحی شد و هدف آن افزایش سرعت تراکنش‌ها و کاهش کارمزدها بود. لایت‌کوین از الگوریتم استخراج متفاوتی به‌نام Scrypt استفاده می‌کند. سرعت تأیید بلاک‌ها در شبکه لایت‌ کوین حدود 2.5 دقیقه است.

ریپل (Ripple – XRP)

ریپل در سال 2012 با هدف تسهیل انتقالات مالی بین‌المللی توسط بانک‌ها و مؤسسات مالی تأسیس شد. برخلاف بیت‌ کوین که تمرکز بر غیرمتمرکزسازی و حذف نهادهای مرکزی دارد، ریپل ساختاری متمرکزتر دارد و تراکنش‌ها را از طریق شبکه‌ای از اعتبارسنج‌ها پردازش می‌کند. مزیت اصلی ریپل، سرعت بسیار بالا و کارمزد نزدیک به صفر در نقل و انتقالات بین‌المللی است. به همین دلیل، شرکت‌های بزرگ مالی مانند Santander و American Express از این شبکه بهره‌برداری کرده‌اند.

اتریوم (Ethereum – ETH)

اتریوم در سال 2015 توسط ویتالیک بوترین و تیمی از توسعه‌دهندگان جوان عرضه شد و نقطه عطفی در تحول بلاک ‌چین بود. برخلاف بیت ‌کوین که صرفاً برای انتقال ارزش طراحی شده، اتریوم امکان اجرای قراردادهای هوشمند را فراهم می‌کند. همین ویژگی، زمینه‌ساز انفجار پروژه‌های DeFi، NFT و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز شد. به‌نوعی، اتریوم از پول دیجیتال فراتر رفت و به سکویی برای ساخت اینترنت غیرمتمرکز تبدیل شد.

دش (Dash – DASH)

دش که در ابتدا با نام XCoin و سپس Darkcoin شناخته می‌شد، در سال 2014 راه‌اندازی شد و تمرکز خود را بر تراکنش‌های خصوصی و فوری گذاشت. این ارز دیجیتال با استفاده از فناوری‌هایی مانند PrivateSend و InstantSend توانسته حریم خصوصی بالاتری نسبت به بیت‌ کوین فراهم کند. دش همچنین از یک ساختار دو‌لایه بهره می‌برد که شامل ماینرها و مسترنودهاست و به بهبود سرعت و امنیت شبکه کمک می‌کند. این ارز دیجیتال در برخی کشورها مانند ونزوئلا به‌عنوان ابزاری برای مقابله با تورم رایج شده است.

مونرو (Monero – XMR)

مونرو در سال 2014 معرفی شد و تمرکز اصلی آن بر ناشناس‌سازی کامل تراکنش‌ها است. برخلاف بیت ‌کوین که سوابق تمام تراکنش‌ها برای عموم قابل مشاهده است، مونرو این امکان را فراهم می‌کند که مبدأ، مقصد و مبلغ تراکنش به‌طور کامل مخفی بماند. این ویژگی‌ها مونرو را به انتخاب اصلی کاربرانی تبدیل کرده است که به حفظ حریم خصوصی مالی خود اهمیت ویژه‌ای می‌دهند.

رقیب ‌های بیت کوین در آینده

اگرچه بیت‌ کوین همچنان پرچمدار بازار ارزهای دیجیتال است؛ اما سلطه آن هرگز مطلق نبوده و نخواهد بود. در سال‌های اخیر، پروژه‌هایی وارد میدان شده‌اند که نه‌تنها نقاط ضعف بیت ‌کوین را هدف قرار داده‌اند، بلکه چشم‌اندازهایی فراتر از آن را نیز ترسیم کرده‌اند. در نتیجه، رقیب‌ های آینده بیت‌ کوین باید ویژگی‌های خاصی داشته باشند که آن‌ها را برای پذیرش عمومی، استفاده گسترده و کاربرد در سطح جهانی، مناسب کند. این ویژگی‌ها شامل موارد زیر است:

• تراکنش‌های سریع و کم‌هزینه
• پشتیبانی از توسعه‌پذیری و قرارداد هوشمند
• امنیت بالا و مقاوم در برابر سانسور
• جامعه توسعه‌دهنده فعال و اکوسیستم پویا
• پذیرش نهادی یا دولتی بالقوه
• پایداری انرژی و سازگاری با محیط‌زیست
• قابلیت استفاده در کاربردهای واقعی (Real World Utility)

در این جدول نگاهی به جایگزین‌ های بیت کوین در آینده خواهیم داشت:

کاربردهای نوآورانه جایگزین های بیت کوین

ارزش واقعی بسیاری از جایگزین های بیت کوین در کاربردهای عملی آن‌ها نهفته است. این پروژه‌ها در حال ساختن فناوری‌هایی هستند که می‌توانند صنایع مختلف را متحول کنند. درک این کاربردها به شما کمک می‌کند تا پتانسیل بلندمدت یک پروژه را بهتر ارزیابی کنید.

• امور مالی غیرمتمرکز (DeFi): این شاید شناخته‌شده‌ترین کاربرد آلت‌کوین‌ها باشد. DeFi قصد دارد یک سیستم مالی باز، شفاف و بدون نیاز به مجوز بسازد که روی بلاکچین اجرا می‌شود. شما می‌توانید بدون نیاز به بانک، وام بگیرید، وام بدهید، دارایی‌های خود را معامله کنید و سود کسب کنید.
• توکنیزه کردن دارایی‌های واقعی (RWA): این یکی از هیجان‌انگیزترین روندهای جدید است. RWA به فرآیند تبدیل مالکیت یک دارایی فیزیکی (مانند یک ساختمان، یک شمش طلا یا یک اثر هنری) به یک توکن دیجیتال روی بلاکچین گفته می‌شود. این کار باعث افزایش نقدینگی، شفافیت و دسترسی‌پذیری این دارایی‌ها می‌شود.
• اینترنت اشیاء (IoT) و DePIN: با میلیاردها دستگاه هوشمند که به اینترنت متصل هستند، مدیریت و امنیت داده‌های آن‌ها یک چالش بزرگ است. بلاکچین می‌تواند یک دفتر کل امن و غیرمتمرکز برای ثبت تعاملات این دستگاه‌ها فراهم کند. پروژه‌های DePIN (شبکه‌های زیرساخت فیزیکی غیرمتمرکز) از این ایده برای ایجاد شبکه‌هایی مانند وای‌فای یا ذخیره‌سازی ابری به صورت همتا به همتا استفاده می‌کنند.
• هویت دیجیتال و حریم خصوصی: در دنیای امروز، اطلاعات هویتی ما در کنترل شرکت‌های بزرگ است. بلاکچین می‌تواند به ما کمک کند تا یک هویت دیجیتال مستقل (Self-Sovereign Identity) داشته باشیم که کاملاً در کنترل خودمان باشد و فقط اطلاعات ضروری را با دیگران به اشتراک بگذاریم.
• زنجیره تأمین و لجستیک: ردیابی کالاها از مبدأ تا مقصد یک فرآیند پیچیده است. با ثبت هر مرحله از این فرآیند روی یک بلاکچین، می‌توان یک تاریخچه شفاف و غیرقابل تغییر از مسیر حرکت کالا ایجاد کرد که به کاهش تقلب و افزایش کارایی کمک می‌کند.

چگونه بهترین جایگزین بیت کوین را برای خود انتخاب کنیم؟

انتخاب از میان صدها جایگزین بیت کوین می‌تواند گیج‌کننده باشد. هیچ پاسخ یکسانی برای همه وجود ندارد و بهترین انتخاب برای شما به شرایط و اهداف شخصی‌تان بستگی دارد. این راهنمای گام به گام به شما کمک می‌کند تا فرآیند تصمیم‌گیری خود را ساختارمند کنید.

1. تحلیل ریسک‌پذیری خود را مشخص کنید: اولین قدم، شناخت خودتان است. آیا شما فردی هستید که با نوسانات شدید بازار راحت است و به دنبال بازدهی‌های انفجاری (با ریسک بالا) می‌گردد؟ یا ترجیح می‌دهید روی پروژه‌های باثبات‌تر و شناخته‌شده‌تر با پتانسیل رشد آهسته‌تر اما مطمئن‌تر سرمایه‌گذاری کنید؟ پاسخ به این سوال، دایره انتخاب‌های شما را محدود می‌کند.
2. اهداف سرمایه‌گذاری خود را تعریف کنید: از خود بپرسید “هدف من از این سرمایه‌گذاری چیست؟” آیا به دنبال کسب سود در چند هفته یا چند ماه هستید (معامله‌گری کوتاه‌مدت)؟ یا قصد دارید یک دارایی را برای چندین سال نگه دارید و به رشد بلندمدت آن باور دارید (هولد کردن)؟ پروژه‌هایی با فناوری قوی، کاربرد واقعی و تیم معتبر، برای سرمایه‌گذاری بلندمدت مناسب‌تر هستند.
3. تحقیق کامل و عمیق انجام دهید: عبارت “خودت تحقیق کن” (Do Your Own Research) مهم‌ترین قانون در دنیای کریپتو است. هرگز فقط بر اساس توصیه دیگران سرمایه‌گذاری نکنید. برای تحقیق در مورد یک پروژه، به این موارد توجه کنید:
   • وب‌سایت رسمی و وایت‌پیپر (Whitepaper): وایت‌پیپر سند اصلی یک پروژه است که اهداف، فناوری و برنامه آن را توضیح می‌دهد. آن را با دقت مطالعه کنید.
   • تیم توسعه‌دهنده: سوابق و تجربه اعضای اصلی تیم را بررسی کنید. آیا آن‌ها در پروژه‌های موفق دیگری حضور داشته‌اند؟
   • توکنومیکس (Tokenomics): بررسی کنید که عرضه کل توکن چقدر است، چه مقدار از آن در گردش است، و نحوه توزیع آن چگونه بوده است. تورم بالا یا توزیع ناعادلانه می‌تواند یک زنگ خطر باشد.
   • فعالیت جامعه و توسعه: شبکه‌های اجتماعی پروژه (مانند توییتر و دیسکورد) و صفحه گیت‌هاب (GitHub) آن را بررسی کنید. یک جامعه فعال و توسعه مداوم، نشانه‌های مثبتی هستند.

ریسک‌ها و چالش‌های سرمایه‌گذاری در آلت‌کوین‌ها

دنیای سرمایه‌گذاری در آلت‌کوین‌ها پر از فرصت است، اما ریسک‌های قابل توجهی نیز به همراه دارد. آگاهی از این ریسک‌ها به شما کمک می‌کند تا با دیدی واقع‌بینانه وارد این بازار شوید و از سرمایه خود محافظت کنید.

• نوسانات شدید بازار (Volatility): قیمت آلت‌کوین‌ها می‌تواند بسیار بی‌ثبات باشد. کاهش یا افزایش قیمت به میزان ۵۰ درصد یا بیشتر در یک دوره کوتاه، امری غیرعادی نیست. هرگز پولی را سرمایه‌گذاری نکنید که برای زندگی روزمره به آن نیاز دارید.
• ریسک‌های قانونی و رگولاتوری: دولت‌ها و نهادهای نظارتی در سراسر جهان هنوز در حال تدوین قوانین برای ارزهای دیجیتال هستند. یک قانون یا مقررات جدید می‌تواند به طور ناگهانی بر یک پروژه یا کل بازار تأثیر منفی بگذارد.
• خطر پروژه‌های کلاهبرداری (Scams): متاسفانه، به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و نوپای این فضا، پروژه‌های کلاهبرداری زیادی وجود دارند. از پروژه‌هایی که وعده سودهای تضمینی و غیرمنطقی می‌دهند، دوری کنید و همیشه مراقب کلاهبرداری‌های فیشینگ باشید.
• رقابت شدید و شکست پروژه‌ها: هزاران آلت‌کوین برای کسب سهم از بازار با یکدیگر رقابت می‌کنند. تاریخ نشان داده است که بسیاری از پروژه‌هایی که زمانی محبوب بودند، در نهایت شکست خورده و ارزش خود را از دست داده‌اند.

جمع بندی مقاله جایگزین های بیت کوین

با گذشت بیش از 16 سال از تولد بیت ‌کوین، این ارز دیجیتال همچنان به‌عنوان نماد اصلی بازار کریپتوکارنسی شناخته می‌شود؛ اما سلطه آن دیگر مطلق نیست. توسعه فناوری بلاک ‌چین، افزایش نیاز به مقیاس‌پذیری، سرعت و قراردادهای هوشمند باعث شده پروژه‌های متعددی با ویژگی‌های نوآورانه وارد میدان شوند؛ پروژه‌هایی که یا با هدف اصلاح ضعف‌های ذاتی بیت ‌کوین طراحی شده‌اند یا به‌طور کلی فلسفه‌ای متفاوت از آن دارند. در این میان، برخی رمزارزها به‌عنوان جایگزین های بیت کوین شناخته می‌شوند.

سوالات پرتکرار کاربران درباره جایگزین های بیت کوین

منبع: + +