آیوتا (IOTA) چیست؟ ارز دیجیتال آیوتا (IOTA) یک پروژه بلاکچینی خاص و متفاوت است که هدف اصلی آن ایجاد زیرساختی برای اینترنت اشیا (IoT) است. برخلاف اکثر ارزهای دیجیتال که با استفاده از بستر بلاکچین توسعه پیدا کردهاند، آیوتا از ساختاری به نام تنگل (Tangle) استفاده میکند. تنگل نوعی دفتر کل توزیعشده است که به …
آیوتا (IOTA) چیست؟ ارز دیجیتال آیوتا (IOTA) یک پروژه بلاکچینی خاص و متفاوت است که هدف اصلی آن ایجاد زیرساختی برای اینترنت اشیا (IoT) است. برخلاف اکثر ارزهای دیجیتال که با استفاده از بستر بلاکچین توسعه پیدا کردهاند، آیوتا از ساختاری به نام تنگل (Tangle) استفاده میکند. تنگل نوعی دفتر کل توزیعشده است که به …
ارز دیجیتال آیوتا (IOTA) یک پروژه بلاکچینی خاص و متفاوت است که هدف اصلی آن ایجاد زیرساختی برای اینترنت اشیا (IoT) است. برخلاف اکثر ارزهای دیجیتال که با استفاده از بستر بلاکچین توسعه پیدا کردهاند، آیوتا از ساختاری به نام تنگل (Tangle) استفاده میکند.
تنگل نوعی دفتر کل توزیعشده است که به جای زنجیرهای از بلوکها (در بلاکچین)، به صورت گراف جهتدار غیرمدور (DAG) عمل میکند. ساختار منحصر به فرد تنگل باعث میشود تراکنشها در آیوتا سریع، سبک و بدون کارمزد انجام شوند. در یک کلام هدف اصلی آیوتا این است که بتواند نقش مهمی در اقتصاد ماشینها ایفا کند و با استفاده از اینترنت اشیا، ارتباطی مطمئن، سریع و بدون هزینه میان آنها برقرار سازد.
همانطور که توضیح دادیم، آیوتا (IOTA) بهجای استفاده از بلاکچین از فناوری خاصی به نام تنگل (Tangle) بهره میبرد. تنگل در واقع یک گراف جهتدار غیرمدور (DAG) است و مکانیسم کار آن به این شکل است که هر تراکنش جدید برای ثبت شدن باید دو تراکنش قبل از خودش را هم تایید کند.
به زبان سادهتر وقتی کاربری بخواهد یک تراکنش را در شبکه آیوتا انجام دهد، نرمافزار او ابتدا دو تراکنش تایید نشده را بهصورت تصادفی یا بر اساس الگوریتمهایی مشخص انتخاب و سپس آنها را از نظر اعتبار بررسی میکند. پس از تایید، تراکنش جدید به تنگل اضافه میشود و در انتظار تایید توسط دیگران باقی میماند. این روند بهصورت طبیعی باعث رشد و امنیت شبکه میشود. علاوهبر این، چون هیچ ماینری وجود ندارد و هیچ کارمزدی در شبکه دریافت نمیشود، آیوتا گزینهای مناسب برای ارتباطات و پرداختهای کوچک میان دستگاههای اینترنت اشیا محسوب میشود.
با توجه به آنچه درباره شبکه شگفتانگیز آیوتا گفتیم، میتوان ویژگیهای اصلی IOTA را اینگونه دستهبندی گرد:
نمودار قیمت آیوتا (IOTA) اطلاعات مهمی درباره قیمت، وضعیت بازار و پیشبینی آینده آن در اختیار ما قرار میدهد. در حال حاضر، هر واحد آیوتا با قیمت حدود 0.161 دلار معامله میشود که نسبت به بالاترین قیمت تاریخی خود یعنی 5.3 دلار در دسامبر 2017 (5.37 دلار) کاهش چشمگیری داشته است. برآورد میشود حجم معاملات روزانه آیوتا بیش از 45 میلیون دلار و ارزش بازار آن حدود 597 میلیون دلار باشد.
قیمت آیوتا (IOTA) تحت تاثیر عوامل مختلفی تعیین میشود؛ هر تغییری در میزان عرضه و تقاضای این ارز، پیشرفتهای فنی و زیرساختی شبکه آیوتا و شرایط کلی بازار ارزهای دیجیتال میتوانند بر قیمت آیوتا تاثیر بگذارند.
دو عامل دیگر نیز ممکن است قیمت آیوتا را دستخوش تغییر کنند؛ یکی رقابت این پروژه با پروژههای مشابهی است که روی اینترنت اشیا سرمایهگذاری کردهاند و دیگری اخبار و احساسات بازار است که میتواند آیوتا را وارد کانالهای قیمتی متفاوتی کند.
ارزشگذاری آیوتا (IOTA) بر خلاف مدلهای مالی سنتی بیشتر بر پایه عوامل تکنولوژیک، بازار و کاربرد واقعی آن است. اما به طور کلی میتوان پذیرش این فناوری در صنایع مختلف، مانند خودروسازی و اینترنت اشیا را عامل مهمی در نحوه ارزشگذاری آن به حساب آورد.
علاوه بر این پذیرش آیوتا در دنیای واقعی، تعداد تراکنشها و فعالیت شبکه، میزان توکنهای در گردش (حدود 2.7 میلیارد توکن) و همکاری با برندهای معتبری مانند بوش (Bosch) تاثیر بسزایی بر ارزش آیوتا دارند.
ارز دیجیتال آیوتا (IOTA) از زمان آغاز فعالیت خود در سال 2016 تاکنون نوسانات قیمتی قابل توجهی را تجربه کرده است. این ارز در ژوئن 2017 با قیمتی حدود 0.60 دلار وارد بازار شد. در دسامبر 2017 و در اوج بازار صعودی ارزهای دیجیتال، قیمت آیوتا به بالاترین میزان تاریخی خود یعنی 5.17 دلار رسید.
سال 2018، سال خوبی برای آیوتا نبود و این ارز سال را با قیمت حدودی 0.35 دلار به پایان رساند. در فاصله سالهای 2019 تا 2020 قیمت آیوتا بین 0.15 تا 0.45 دلار در نوسان بود و در سال 2021 در پی رونق بازار کریپتو، قیمت این ارز هم به 2.6 دلار رسید. این شبکه در فاصله سالهای 2022 تا 2024 روندی کاهشی را آغاز کرد و اکنون در آوریل 2025 با قیمتی 0.16 دلار معامله میشود.
آینده آیوتا (IOTA) به چند عامل کلیدی وابسته است که میتوانند مسیر قیمتی این ارز دیجیتال را در سالهای آینده تعیین کنند. بر همین اساس آیوتا با فناوری تنگل (Tangle) که مقیاسپذیری بالا، کارمزد صفر و توانایی پردازش موازی دارد، یکی از گزینههای جدی برای اینترنت اشیا (IoT) محسوب میشود. بنابراین اگر استفاده عملی از این فناوری در صنایع هوشمند، شهرهای دیجیتال یا خودروهای خودران گسترده شود، آیوتا میتواند تفاوت قیمتی قابل توجهی را تجربه کند.
به طور کلی در کوتاهمدت (تا پایان سال 2025) اگر بازار در شرایط خنثی یا اندکی صعودی باقی بماند، قیمت آیوتا میتواند در محدوده 0.20 تا 0.40 دلار نوسان کند. اما در میانمدت (یعنی 2026 تا 2027) اگر آیوتا بتواند پروژههای جدیدی اجرا کند، احتمال ورود آن به کانال ارزهای یک دلاری وجود دارد. در نهایت پیشبینی بلندمدت (2030 به بعد) حاکی از این است که اگر آیوتا به عنوان زیرساخت اصلی پرداخت در اینترنت اشیا تثبیت شود، دستیابی دوباره به سطوح بالاتر از 2 دلار دور از انتظار نیست.
همانطور که میدانید دامیننس (Dominance) نشاندهنده سهم یک ارز دیجیتال از کل ارزش بازار رمزارزها است. دامیننس پایین آیوتا بیانگر آن است که این ارز در مقایسه با پروژههای بزرگتر مانند بیتکوین یا اتریوم، سهم کوچکی از بازار را در اختیار دارد.
بر اساس آمارها و اطلاعات سایتهایی مانند کوین مارکت کپ، دامیننس آیوتا (IOTA) در حال حاضر حدود 0.02 درصد از کل بازار ارزهای دیجیتال را تشکیل میدهد.
مراحل کلیدی تاریخچه آیوتا را میتوان از سال 2015 بررسی کرد؛ اولین بار بنیانگذاران آیوتا در سال 2015 مفهوم تنگل را معرفی و شروع به توسعه پروژه کردند. در سال 2016 شبکه آزمایشی آیوتا شروع به کار کرد و فروش توکنهای این شبکه در قالب ICO ممکن شد. برآورد میشود که آیوتا در جریان این طرح حدود 500 هزار دلار سرمایه کسب کرده باشد.
آیوتا سپس از ژوئن 2017 عرضه عمومی توکن خود را آغاز کرد و قیمتش همزمان با لیست شدن در صرافیهای مطرح جهان اوج گرفت. در دسامبر 2017 آیوتا همزمان با روننق بازار رمز ارزها، سقف تاریخی خود را لمس کرد و به محدوده 5.3 دلار رسید. این شبکه از سال 2018 به بعد به فکر توسعه بیشتر خود افتاد و با راهاندازی بنیاد آیوتا (IOTA Foundation) در آلمان و گسترش همکاریها با شرکتهایی مانند بوش (Bosch)، فولکسواگن و Fujitsu فعالیتهای خود را گسترش داد.
چهار توسعهدهنده آیوتا با هدف ایجاد زیرساختی مناسب برای اینترنت اشیا (IoT) تصمیم به طراحی یک شبکه غیر متمرکز و بدون کارمزد گرفتند. این چهار بنیانگذار عبارت بودند از آقای David Sonstebo، آقای Dominik Schiener، آقای Sergey Ivancheglo و آقای Sergey Popov که درک کردند بلاکچینهای سنتی برای مدیریت حجم بالای تراکنشهای کوچک بین دستگاههای هوشمند کارآمد نیستند. به همین دلیل، ساختاری جدید به نام تنگل (Tangle) را طراحی کردند که بر پایهی DAG (گراف جهتدار غیرمدور) عمل میکند.
امنیت آیوتا (IOTA) برخلاف بسیاری از ارزهای دیجیتال که از ساختار بلاکچین استفاده میکنند، از طریق فناوری خاصی به نام تنگل (Tangle) تأمین میشود. تنگل یک گراف جهتدار غیرمدور (DAG) است که در آن هر تراکنش برای ثبت شدن باید دو تراکنش قبلی را تایید کند.
علاوه بر این، آیوتا از الگوریتمهای رمزنگاری مقاوم در برابر رایانههای کوانتومی استفاده میکند، که در آیندهای با تکنولوژی پیشرفته، مزیت بزرگی به شمار میرود. در نسخههای اولیه، امنیت نهایی شبکه توسط یک نود مرکزی به نام Coordinator تضمین میشد، اما این مکانیزم در حال حذف شدن است. با معرفی IOTA 2.0 و طرح Coordicide، آیوتا به سمت ساختاری کاملاً غیرمتمرکز حرکت میکند که در آن امنیت بر اساس اجماع توزیعشده، رأیگیری بین نودها و اعتبارسنجی هوشمند تأمین میشود.
آیوتا (IOTA) برخلاف برخی ارزهای دیجیتال که پشتوانه فیزیکی مثل طلا یا داراییهای واقعی دارند، هیچ پشتوانه فیزیکی یا کالایی ندارد و حتی در فرآیند تایید تراکنشهای آن خبری از ماینر و محاسبات ریاضی بلاکچینی نیست. پشتوانه اصلی آیوتا، فناوری و کارکرد آن در حوزه اینترنت اشیا (IoT) است. بنابراین، میتوان گفت پشتوانه آیوتا نه دارایی فیزیکی، بلکه کاربرد فناورانه، ساختار فنی نوآورانه، و اعتماد جامعه کاربران و شرکتهای صنعتی است.
خرید و فروش ارز دیجیتال آیوتا (IOTA) به روشهای مختلفی قابل انجام است که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
حداقل میزان خرید آیوتا (IOTA) بسته به صرافی مورد استفاده متفاوت است. صرافیهای متمرکز و غیر متمرکز ایرانی و خارجی ممکن است مقادیر مختلفی را برای حداقل خرید آیوتا در نظر گرفته باشند. بر همین اساس نمیتوان مقداری قطعی را برای حداقل خرید آیوتا در صرافیها و سایر پلتفرمها عنوان کرد.
ویژگی مهم آیوتا این است که در خود شبکه آیوتا، تراکنشها بدون کارمزد انجام میشوند و شما نیازی به پرداخت کارمزد درون شبکه ندارید. با این حال، هنگام خرید و فروش آیوتا از طریق صرافیها، بسته به سیاستهای هر صرافی، ممکن است کارمزدهایی از مبلغ معامله دریافت شود.
بهترین زمان خرید آیوتا را میتوان با توجه به متغیرهایی مانند تحلیل تکنیکال، فاندامنتال و شرایط روانی بازار تحلیل کرد. بهطور خلاصه میتوان گفت:
بنابراین بهتر است آیوتا را نه در زمان هیجان بازار و صعودهای سریع، بلکه در زمان اصلاح قیمت، انتشار اخبار بنیادی مثبت، و نزدیک سطوح تکنیکالی حمایتی خریداری کنیم.
بالینکس یکی از صرافیهای معتبر ایرانی است که امکان خرید و فروش آیوتا را با ریال و تتر فراهم میکند. این صرافی دارای کارمزد رقابتی، تسویه سریع و پشتیبانی قوی است که باعث میشود کاربران بهراحتی بتوانند در این بازار سرمایهگذاری کنند.