بررسی سودآوری ماینینگ؛ آیا هنوز هم استخراج ارز دیجیتال به‌ صرفه است؟

در سال‌های اخیر، استخراج رمز ارزها یا همان ماینینگ به یکی از موضوعات داغ در دنیای فناوری و اقتصاد دیجیتال تبدیل شده است. با گسترش بازار کریپتو و رشد چشمگیر قیمت‌ها، افراد و شرکت‌های زیادی به دنبال بهره‌برداری از این فرصت جدید برای کسب سود بودند. آیا سودآوری ماینینگ تضمین شده است؟ پاسخ به این سوال به عوامل متعددی مانند هزینه برق، قیمت رمز ارز، سختی شبکه و نوع تجهیزات استخراج بستگی دارد. در این مقاله تلاش می‌کنیم با بررسی دقیق این عوامل، دید روشنی از وضعیت سودآوری ماینینگ ارائه دهیم. بنابراین توصیه می‌کنیم تا پایان این مقاله همراه ما باشید.

تاثیر قیمت بیت‌ کوین و رمز ارزها بر سودآوری ماینینگ

قیمت بیت‌ کوین (BTC) و سایر رمز ارزها یکی از اصلی‌ترین عوامل موثر بر سودآوری ماینینگ است. زمانی که قیمت یک ارز دیجیتال مخصوصاً بیت‌ کوین افزایش پیدا می‌کند، درآمد حاصل از استخراج نیز به طبع بیشتر می‌شود و این امر می‌تواند هزینه‌های بالای برق، تجهیزات و نگهداری را توجیه‌پذیرتر کند.

از طرفی دیگر کاهش قیمت رمز ارزها می‌تواند به‌ سرعت سودآوری را کاهش داده یا حتی باعث زیان‌دهی عملیات ماینینگ شود. به همین دلیل ماینرها معمولاً به‌ صورت پیوسته بازار را رصد می‌کنند تا در زمان مناسب اقدام به استخراج یا فروش دارایی‌های خود نمایند.

مهم ترین عواملی که سودآوری ماینینگ را تحت تاثیر قرار می دهند

برای این که متوجه شویم عملیات استخراج یا ماینینگ چقدر سودآوری دارد، باید برخی موارد مهم را در نظر گرفت. مهم‌ترین این موارد عبارتند از:

• نوع برق مصرفی؛
• میزان برق مصرفی؛
• سرعت پردازش؛
• نوع ارز دیجیتال؛
• کارمزد شبکه؛
• سختی شبکه؛
• نرخ هش شبکه؛
• پاداش ایجاد هر بلاک؛
• هاوینگ.

نقش هزینه برق در تعیین سودآوری ماینینگ

یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی که سودآوری ماینینگ را به‌ طور مستقیم تحت تاثیر قرار می‌دهد، هزینه برق است. استخراج ارزهای دیجیتال فرآیندی انرژی‌بر است که به مصرف حجم زیادی از برق نیاز دارد. این مصرف بالا به‌ ویژه در مناطقی که هزینه برق زیادی دارند، می‌تواند سود حاصل از ماینینگ را به شدت کاهش دهد.

بیشتر بخوانید: استخراج ریپل (XRP)؛ چگونه می توان ریپل رایگان به دست آورد؟

به عنوان مثال اگر هزینه برق در یک منطقه بالا باشد، حتی اگر قیمت رمز ارزها افزایش یابد، ممکن است سود نهایی ماینینگ قابل توجه نباشد. انتخاب محل استخراج با هزینه برق پایین و بهینه‌سازی مصرف انرژی می‌تواند نقش اساسی در دستیابی به سودآوری بالا در استخراج ایفا کند.

مقایسه دستگاه‌های ماینر از نظر بازدهی و مصرف انرژی

دستگاه‌های ماینر از نظر مصرف انرژی و بازدهی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1. دستگاه‌های مبتدی یا خانگی: مصرف برق این دستگاه‌ها معمولاً بین 300 تا 1400 وات است. مدل‌هایی مانند Antminer S9 از این دسته‌اند و برای استخراج بیت‌ کوین و برخی آلت‌ کوین‌ها مناسب هستند.
2. دستگاه‌های پیشرفته و صنعتی: این دستگاه‌ها قدرت بیشتری دارند و مصرف برق آن‌ها بین 3000 تا 4000 وات یا بیشتر می‌تواند باشد. مدل‌هایی مانند Antminer S19 Pro یا Whatsminer M30S++ در این دسته قرار دارند و برای استخراج بیت‌ کوین با بازدهی بالاتر طراحی شده‌اند.

ماینینگ خانگی بهتر است یا ماینینگ صنعتی؟

ماینینگ خانگی و صنعتی دو روش اصلی برای استخراج ارز دیجیتال هستند که هر کدام مزایا و چالش‌های خاص خود را دارند. ماینینگ خانگی به استخراج در مقیاس کوچک (معمولاً در خانه یا محل کار) اشاره دارد؛ در حالی که ماینینگ صنعتی به استخراج در مقیاس بزرگ‌تر و با استفاده از فارم‌های ماینینگ اطلاق می‌شود. تفاوت‌های اصلی بین این دو روش در مقیاس عملیات، هزینه‌ها، تجهیزات و پشتیبانی انرژی هستند.

ویژگی	مانینگ خانگی	ماینینگ صنعتی
هزینه اولیه	کم	زیاد
مصرف برق	متوسط تا بالا	پایین به دلیل استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر یا موقعیت‌های جغرافیایی خاص
مقیاس عملیات	کوچک و محدود به تعداد کم دستگاه‌ها	بزرگ و مقیاس وسیع
هزینه برق	معمولاً بالا	پایین
انعطاف‌ پذیری	زیاد	کم
نیاز به فضا	کم	زیاد
بازدهی و سودآوری	کمتر به دلیل محدود بودن مقیاس و هزینه‌های بالا	بیشتر به دلیل مقیاس بزرگ و هزینه‌های کمتر در هر واحد دستگاه

وضعیت قانونی و مالیاتی ماینینگ و بررسی آن در ایران

در ایران ماینینگ از سال 2019 به‌ طور رسمی قانونی شد و ماینرها برای فعالیت در این حوزه باید مجوز دریافت کنند. با این حال مصرف بالای برق و نظارت‌های دولت، چالش‌های مهمی برای استخراج‌کنندگان ایجاد کرده است. علاوه بر این ماینرها موظف به پرداخت مالیات بر درآمد استخراج و فروش رمز ارزها هستند. با وجود قوانین مشخص، موانع و چالش‌هایی در زمینه شفافیت مالیاتی و هزینه‌های بالا برای ماینرها در ایران وجود دارد که باید در نظر گرفته شوند.

در سطح جهانی وضعیت قانونی و مالیاتی ماینینگ بستگی به قوانین هر کشور دارد. برخی کشورها مانند ایالات متحده، کانادا و سوئیس ماینینگ را به‌ طور کامل قانونی اعلام کردند و حتی مشوق‌هایی برای سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهند. در مقابل برخی کشورها مانند چین و مصر محدودیت‌هایی برای ماینینگ اعمال کردند و در برخی دیگر مانند هند و روسیه، قوانین مبهمی وجود دارد که ممکن است به مشکلاتی برای ماینرها منجر شود.

تحلیل نقطه سر به سر و تاثیر آن در سودآوری ماینینگ

تحلیل نقطه سر به سر در ماینینگ به معنای بررسی زمانی است که درآمد حاصل از استخراج ارزهای دیجیتال دقیقاً معادل مجموع هزینه‌های انجام‌شده برای این فعالیت می‌شود؛ به‌عبارت دیگر ماینر نه سودی به‌دست می‌آورد و نه زیانی را متحمل می‌شود. برای محاسبه این نقطه، عواملی نظیر قیمت دستگاه ماینر، هزینه برق مصرفی، درآمد روزانه یا ماهانه از استخراج و سایر هزینه‌های جانبی همچون نگهداری و خنک‌سازی باید به‌ طور دقیق محاسبه شوند.

در ایران با توجه به نوسانات قیمت برق و نرخ رمز ارزها، رسیدن به نقطه سر به سر ممکن است زمان‌بر باشد. برای مثال اگر سرمایه‌گذار دستگاهی را با هزینه 50 میلیون تومان خریداری کند و ماهانه حدود ۵ میلیون تومان درآمد خالص داشته باشد، در حدود 10 ماه به نقطه سر به سر خواهد رسید. پس از آن درآمد حاصل از استخراج وارد مرحله سودآوری خواهد شد. این تحلیل نقش مهمی در ارزیابی به‌صرفه بودن سرمایه‌گذاری در حوزه ماینینگ ایفا می‌کند.

بازگشت سرمایه (ROI) در پروژه‌های ماینینگ

بازگشت سرمایه یا (Return on Investment) که به صورت خلاصه ROI گفته می‌شود، در پروژه‌های ماینینگ معیاری برای سنجش مدت‌زمان و میزان سودآوری سرمایه‌گذاری انجام‌شده در تجهیزات و فعالیت استخراج ارز دیجیتال است. این شاخص نشان می‌دهد که پس از چه مدت زمانی، سرمایه اولیه بازگردانده می‌شود و از آن نقطه به بعد درآمد حاصل سود خالص خواهد بود.

در ماینینگ برای محاسبه ROI، باید هزینه خرید دستگاه‌ها، هزینه برق، نگهداری و سایر هزینه‌های جاری را با درآمد حاصل از استخراج مقایسه کرد. هرچه مدت زمان بازگشت سرمایه کوتاه‌تر باشد، پروژه سودآورتر تلقی می‌شود. این معیار به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا ارزیابی دقیقی از ریسک‌ها و مزایای ورود به حوزه ماینینگ داشته باشند.

سودآورترین روش ماینینگ

سودآورترین روش ماینینگ که در نقاط مختلف جهان استفاده می‌شود، فارم ماینینگ است. در این شیوه اصطلاحاً به صورت صنعتی تعداد زیادی دستگاه ماینر در یک سوله یا فضای بزرگ جمع‌آوری و شبکه شده که برای استخراج رمز ارز استفاده می‌شود.

فارم ماینینگ‌ها سودآوری قابل توجهی داشته و استفاده از فرد یا یک گروه تخصصی برای نگهداری از آن مقرون به صرفه‌تر است. ایجاد یک فارم ماینینگ یا مزرعه استخراج رمز ارز نیاز به هزینه اولیه بالایی دارد؛ به همین دلیل برخی افراد ترجیح می‌دهند این کار را به صورت شراکتی یا ایجاد شرکت با درصد سهام مشخص انجام دهند.

سودآورترین دستگاه برای ماینینگ چیست؟

به لحاظ نظری و تئوری حتی یک کامپیوتر عادی هم می‌تواند ثبت بلاک را انجام دهد اما با وجود سختی شبکه و رقابت بالا، دیگر استفاده از کامپیوتر برای رمز ارزهای شناخته شده مقدور نیست. برخی افراد همچنان با کمک اتصال ده‌ها کارت گرافیک قدرتمند می‌توانند عمل استخراج را انجام دهند اما این شیوه از سال 2021 تا 2024 به طور میانگین بیش از 10 برابر و روی برخی رمز ارزها بیش از 19 برابر کاهش داشته است.

برای استخراج ارزی مانند BTC، نیاز به حداقل یک دستگاه اسیک (ASIC) است. این دستگاه به صورت تخصصی برای استخراج رمز ارز ساخته شده و می‌تواند این کار را با سرعت بالایی انجام دهد. هر چند که برای استخراج اتریوم از کارت گرافیک هم استفاده می‌شود. این دستگاه که دارای هش ریت بالایی بوده، سودآوری زیادی را نصیب سرمایه‌گذار می‌کند. گزینه‌های متوسط این دستگاه‌ها از حدود 40 میلیون تومان شروع شده و گزینه‌های بهتر تا قیمت 120 میلیون تومان در بازار موجود است.

برای استخراج ارز دیجیتال چقدر باید هزینه کنیم؟

برای شروع استخراج ارز دیجیتال، شما نیاز به سرمایه‌ اولیه‌ای دارید که بسته به نوع دستگاه و محل فعالیت می‌تواند متفاوت باشد. به‌طور معمول، هزینه خرید یک دستگاه ماینر خوب (مانند Antminer S19) بین 1,500 تا 3,000 دلار است. علاوه بر خود دستگاه، باید هزینه تجهیزات جانبی مثل فن، کابل‌ و خنک‌کننده‌ها را هم در نظر گرفت که ممکن است بین 200 تا 500 دلار دیگر به هزینه‌ها اضافه کند. همچنین، هزینه برق یکی از مهم‌ترین عوامل در ماینینگ است و مصرف ماهانه برق می‌تواند چیزی بین 150 تا 300 دلار باشد.

بیشتر بخوانید: ASIC چیست؟ رمزگشایی از فناوری استخراج ارزهای دیجیتال!

در ایران قیمت دستگاه‌های ماینر ممکن است از حدود 70,000,000 تا 150,000,000 میلیون تومان متغیر باشد. این عدد به عواملی مثل نوسان نرخ ارز، نوع ماینر و مشخصات فنی آن بستگی دارد. هزینه برق برای ماینرها در ایران با تعرفه مخصوص محاسبه می‌شود و معمولاً بیشتر از برق خانگی است. با در نظر گرفتن این موارد، حداقل سرمایه لازم برای شروع استخراج رمز ارز در ایران حدود 100,000,000 میلیون تومان برآورد می‌شود که البته بسته به شرایط می‌تواند افزایش پیدا کند. به عنوان مثال با تغییرات نرخ دلار و سایر مولفه‌های تاثیرگذار، این عدد و ارقام دستخوش تغییراتی می‌شود.

جمع بندی نهایی؛ سودآوری ماینینگ چقدر است؟

سودآوری ماینینگ به عوامل متعددی مانند قیمت ارز دیجیتال، توان دستگاه، هزینه برق، تعرفه‌های مالیاتی و شرایط قانونی بستگی دارد و نمی‌توان برای همه شرایط عدد ثابتی ارائه داد. با این حال در صورتی که تجهیزات مناسب انتخاب شود و مصرف برق بهینه مدیریت گردد، ماینینگ می‌تواند یک فعالیت نسبتاً سودآور باشد؛ مخصوصاً در زمان‌هایی که قیمت رمز ارزها در روند صعودی قرار دارند. بنابراین بررسی دقیق هزینه‌ها، تحلیل نقطه سر به سر و محاسبه بازگشت سرمایه، پیش از ورود به این حوزه ضروری است تا ریسک‌ها کاهش یافته و امکان کسب سود پایدار فراهم شود. در انتها شما می‌توانید سایر مطالب مفید در حوزه‌های مالی علی‌الخصوص بازار کریپتو را در بلاگ بالینکس مطالعه نمایید.