بازگشت تحریم‌ها: مکانیسم ماشه یکشنبه علیه ایران فعال می‌شود

در روزهای اخیر، فعال‌سازی مکانیسم ماشه علیه جمهوری اسلامی ایران که در چارچوب توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ یا همان برجام قرار دارد، به یک موضوع داغ در سطح جهانی تبدیل شده است. طبق گزارش‌های رسمی، قرار است این مکانیسم یکشنبه ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۵ فعال شود و تحریم‌های پیشین علیه ایران دوباره به مرحله اجرایی برسند. در این مقاله، علاوه بر بررسی ابعاد حقوقی و سیاسی این موضوع، به تاثیرات آن بر اقتصاد ایران و به‌ویژه بازار ارزهای دیجیتال خواهیم پرداخت.

زمان فعال شدن مکانیسم ماشه

مکانیسم ماشه که به عنوان یک ابزار برای بازگشت خودکار تحریم‌ها علیه ایران در صورت نقض مفاد برجام طراحی شده است، قرار است در تاریخ ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۵ فعال شود. این تاریخ از آن جهت اهمیت دارد که ایران طی سال‌های اخیر، به ویژه پس از خروج ایالات متحده از برجام در سال ۲۰۱۸، برخی از تعهدات خود در زمینه محدودیت‌های هسته‌ای را کاهش داده است. این اقدامات ایران باعث شده که کشورهای غربی، به‌ویژه ایالات متحده، درخواست فعال‌سازی مکانیسم ماشه را مطرح کنند.

اگر مکانیسم ماشه فعال شود چه می‌ شود؟

فعال‌سازی مکانیسم ماشه به معنای بازگشت همه تحریم‌های گسترده‌ علیه ایران است. این تحریم‌ها که به صورت خودکار و بدون نیاز به تصویب جدید شورای امنیت سازمان ملل اجرایی می‌شوند، به‌شدت می‌توانند بر وضعیت اقتصادی و تجاری ایران تاثیر بگذارند. یکی از مهم‌ترین پیامدهای این اقدام، محدودیت‌های بیشتر در صادرات نفت ایران و جلوگیری از دسترسی ایران به سیستم‌های مالی جهانی خواهد بود.

این اقدامات، علاوه بر فشار بر اقتصاد ایران، می‌توانند به افزایش بحران‌های اجتماعی و اقتصادی در کشور منجر شوند. اما سوالی که مطرح می‌شود این است که این تحریم‌ها فقط بر اقتصاد ایران تاثیر می‌گذارند یا بازارهای مالی جهانی، از جمله بازار ارزهای دیجیتال و قیمت تتر نیز تحت تاثیر قرار خواهند گرفت؟

تاثیرات مکانیسم ماشه بر بازار ارزهای دیجیتال

یکی از سوالات اصلی که ممکن است برای فعالان بازار ارزهای دیجیتال مطرح شود این است که فعال‌سازی مکانیسم ماشه چه تاثیری بر این بازار خواهد داشت. با توجه به این که ایران یکی از کشورهایی است که در سال‌های اخیر توجه زیادی به استفاده از ارزهای دیجیتال برای دور زدن تحریم‌ها نشان داده است، بازگشت تحریم‌ها می‌تواند تاثیرات گسترده‌ای بر این بازار و قیمت بیت کوین در ایران داشته باشد.

1. افزایش تقاضا برای ارزهای دیجیتال: یکی از مهم‌ترین اثرات تحریم‌ها بر بازار ارزهای دیجیتال افزایش تقاضا برای خرید و فروش بیت کوین و استفاده از ارزهای دیجیتال خواهد بود. به دلیل محدودیت‌های تجاری و بانکی، بسیاری از افراد و نهادهای ایرانی به‌دنبال راه‌های جایگزین برای انتقال وجوه و انجام معاملات بین‌المللی هستند. در این میان، ارزهای دیجیتال به عنوان یک ابزار مالی مستقل از سیستم‌های مالی جهانی می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.
2. افزایش پذیرش ارزهای دیجیتال در ایران: با توجه به فشارهای اقتصادی و تحریم‌های شدید، ایران ممکن است به‌طور جدی‌تر به سمت پذیرش و استفاده از ارزهای دیجیتال حرکت کند. این امر می‌تواند باعث رشد بازار ارزهای دیجیتال در داخل کشور شود و افراد بیشتری به سمت خرید و فروش تتر به جای نگهداری دلار فیزیکی بروند.

3. نوسانات شدید در بازار: افزایش تقاضا برای ارزهای دیجیتال به دلیل تحریم‌ها می‌تواند باعث نوسانات شدید در بازار شود. در صورتی که ایران به‌طور گسترده‌ای از ارزهای دیجیتال برای دور زدن تحریم‌ها استفاده کند، قیمت برخی از ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین و اتریوم می‌تواند به‌طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار گیرد. همچنین، فشارهای جدید اقتصادی ممکن است باعث نوسانات قیمت در سایر ارزهای دیجیتال نیز شود.

4. افزایش استفاده از استیبل‌ کوین‌ها: استیبل‌ کوین‌ها به‌عنوان ارزهای دیجیتالی که ارزش آن‌ها به دارایی‌های ثابت مانند دلار یا طلا متصل است، ممکن است در زمان فعال‌سازی مکانیسم ماشه مورد توجه بیشتری قرار گیرند. این ارزها می‌توانند برای حفظ ارزش دارایی‌ها در برابر تورم و نوسانات ارزی استفاده شوند و در سیستم مالی ایران جایگزین‌های موثری برای پول ملی باشند.

مکانیسم ماشه شامل چه تحریم‌ هایی می‌ شود؟

مکانیسم ماشه به بازگشت تحریم‌هایی اشاره دارد که قبل از برجام علیه ایران وضع شده بودند. این تحریم‌ها شامل چندین بخش مهم هستند:

1. تحریم‌های نفتی: این تحریم‌ها به‌ویژه صادرات نفت ایران را هدف قرار می‌دهند و مانع از فروش نفت به کشورهای مختلف می‌شوند. این اقدام می‌تواند درآمدهای ارزی ایران را به شدت کاهش دهد.
2. تحریم‌های بانکی و مالی: بازگشت تحریم‌ها علیه بانک‌های ایرانی، دسترسی آن‌ها به سیستم مالی بین‌المللی (SWIFT) و معاملات مالی جهانی را محدود می‌کند. این محدودیت‌ها به‌طور مستقیم بر تجارت ایران تأثیر خواهند گذاشت.

3. تحریم‌های تجاری: این تحریم‌ها شامل محدودیت‌هایی برای تجارت کالاهای مختلف با ایران است که می‌تواند واردات و صادرات کالاها را به شدت کاهش دهد.

4. تحریم‌های شخصی و دولتی: مقامات و نهادهای دولتی ایران ممکن است در فهرست تحریم‌های جدید قرار گیرند که می‌تواند به فشارهای بیشتری بر دولت ایران منجر شود.

نتیجه‌گیری

فعال‌سازی مکانیسم ماشه علیه ایران در روز یکشنبه ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۵ به‌طور قطع تبعات سنگینی برای اقتصاد ایران خواهد داشت. با این حال، یکی از بازارهایی که به‌ویژه تحت تاثیر این تحولات قرار خواهد گرفت، بازار ارزهای دیجیتال است. افزایش تقاضا برای ارزهای دیجیتال به عنوان یک ابزار مالی برای دور زدن تحریم‌ها و حفظ ارزش دارایی‌ها در برابر تورم، می‌تواند موجب تغییرات عمده‌ای در نحوه عملکرد این بازار شود.

اگرچه این تحولات ممکن است به‌طور موقت موجب نوسانات شدید در قیمت ارزهای دیجیتال شود، اما در بلندمدت می‌توان انتظار داشت که ایران به استفاده از این تکنولوژی به‌عنوان یک راه‌حل اقتصادی و مالی پایدارتر توجه بیشتری نشان دهد. در نهایت، این موضوع می‌تواند به‌عنوان یک آزمون جدی برای دنیای ارزهای دیجیتال در پاسخ به چالش‌های جهانی و منطقه‌ای مطرح شود.